Wereld Tuberculose Dag: Artsen Zonder Grenzen sluit zich aan bij oproep WHO voor betere toegang tot tests voor en behandelingen tegen tuberculose
Tuberculose (TBC) is een van 's werelds grootste wereldwijde gezondheidscrises: 1,6 miljoen mensen overleden aan TBC in 2021 en is de op een na dodelijkste infectieziekte ter wereld na COVID-19 (WHO). Verouderde behandelingen, het ontbreken van een effectief vaccin en het ontbreken van geschikte diagnostische tests maken het moeilijk om de wereldwijde tbc-epidemie onder controle te krijgen. Artsen Zonder Grenzen (AZG) roept regeringen en donoren op om deze pandemie te bestrijden door de toegang tot de nieuwe, kortere, veiligere en effectievere behandelingen voor resistente tuberculose te versnellen, evenals tot de diagnostische tests die nodig zijn om de nieuwe behandelingsregimes te implementeren.
De voorbije jaren boekte de wetenschap enige vooruitgang tegen tuberculose, met de eerste nieuwe tbc-medicijnen in een halve eeuw en veiligere en kortere regimes om mensen met resistente tuberculose (DR-TBC, van “drug resistent”) te behandelen. Maar de harde realiteit blijft dat te weinig mensen toegang hebben tot deze voordelen: 10,6 miljoen mensen kregen tbc in 2021 en bijna een half miljoen ontwikkelde DR-TBC, wat veel moeilijker te behandelen is. Slechts ongeveer een derde van de mensen met DR-TBC had toegang tot behandeling. De meerderheid wordt niet gediagnosticeerd en wordt daarom niet behandeld.
"Het is van cruciaal belang dat we betere toegang hebben tot tests om tuberculose en resistentie tegen medicijnen voor de behandeling van tuberculose te diagnosticeren, zodat we meer mensen kunnen identificeren die behandeling nodig hebben en de kortere en veiligere all-orale behandelschema's kunnen gebruiken", zegt Stijn Deborggraeve, Diagnostics Adviseur bij Access Campaign van Artsen zonder Grenzen.
Bedrijven maken testen te duur
Toegang tot diagnostische tests is een van de belangrijkste hindernissen om de veiligere en kortere behandelingsschema's voor DR-tbc uit te rollen. Momenteel is de GeneXpert MTB/RIF-test van het Amerikaanse bedrijf Cepheid de meest beschikbare snelle moleculaire diagnostische test in landen met een hoge ziektelast om tbc en resistentie tegen het eerstelijnsgeneesmiddel rifampicine op te sporen. Ondanks de hoge verkoopvolumes en de analyse van Artsen zonder Grenzen die aantoont dat het Cepheid minder dan $ 5 kost om één test te produceren, houdt het bedrijf de prijs van de test al meer dan tien jaar op $ 9,98.
“We roepen Cepheid nogmaals op om de prijs van de tbc-testen te verlagen tot maximaal $ 5 per stuk, zodat meer mensen met resistente tbc tijdig kunnen worden gediagnosticeerd en betere, levensreddende behandelingen kunnen krijgen”, vervolgt Stijn Deborggraeve.
Meer mensen in nieuwe regimes leidt tot lagere prijzen
Ook de prijzen voor de medicijnen moeten naar beneden. Nationale tbc-behandelingsprogramma's die de nieuwe regimes voor meer mensen uitrollen, zouden de vraag doen toenemen, en het zou ook helpen als meer fabrikanten betaalbare generieke versies van bedaquiline en pretomanid zouden leveren. Vijf landen waar Artsen Zonder Grenzen actief is, zijn tot nu toe begonnen met de uitvoering van de kortere regimes (Wit-Rusland, Oezbekistan, Tadzjikistan, Sierra Leone en Pakistan). Verdere prijsverlagingen zullen de weg vrijmaken voor de uitrol van deze behandeling in veel meer landen.
Artsen Zonder Grenzen roept regeringen en donoren op om sneller toegang te krijgen tot de nieuwe, kortere, veiligere en effectievere behandelingen* voor resistente tuberculose, evenals de diagnostische tests die nodig zijn voor het implementeren van de nieuwe behandelregimes. AZG sloot zich aan bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en andere actoren in een 'Call to Action' voorafgaand aan Wereldtuberculosedag.