Rapport AZG: 1 jaar zoek-en-redding op de Middellandse Zee
De Geo Barents, het schip van medisch-humanitaire hulporganisatie Artsen Zonder Grenzen, heeft op 1 jaar tijd 3.138 mensen (waaronder 1.078 kinderen/929 onbegeleid) gered en 6.536 medische consultaties uitgevoerd. De realiteit aan de Zuid-Europese grens is niet veranderd: het Europese afschrikkingsbeleid van non-assistentie en de ontmanteling van het “Search and Rescue” (SAR)-systeem ten gunste van gedwongen terugkeer, blijven levens kosten en lijden veroorzaken. Vorige week nog raakten 22 mensen vermist en overleed een zwangere vrouw aan boord van de Geo Barents. Na 1 jaar zoek-en-redding op de Middellands Zee, publiceert AZG een rapport.
Artsen Zonder Grenzen voert sinds 2015 SAR-activiteiten uit in het centrale Middellandse Zeegebied en werkte op acht verschillende SAR-schepen (alleen of in samenwerking met andere NGO's). In totaal hebben AZG-zoek- en reddingsteams in het centrale Middellandse Zeegebied meer dan 80.000 mensen geholpen. Geo Barents is het huidige gecharterde zoek- en reddingsvaartuig van Artsen Zonder Grenzen.
Tussen juni 2021 en mei 2022 voer het schip 11 keer uit en voerde het 47 reddingsoperaties uit, waarbij 3.138 mensen werden gered en de lichamen werden geborgen van nog eens 10 mensen die in zee waren omgekomen. De teams van Artsen Zonder Grenzen aan boord voerden 6.536 medische consultaties uit voor eerstelijnsgezondheidszorg, seksuele en reproductieve gezondheid en geestelijke gezondheid.
34% van de geredde overlevenden waren kinderen, van wie 89% niet-begeleid en/of gescheiden van hun familie. 265 mensen meldden aan onze teams dat ze een of andere vorm van geweld, marteling of mishandeling hadden ondergaan, en 63 mensen onder hen meldden dat ze te maken hadden gehad met seksueel en andere vormen van gendergerelateerd geweld.
Libië is niet veilig
Onze medische en humanitaire teams hebben ook 620 geweldsincidenten geregistreerd tegen de geredde mensen of waarvan ze getuige zijn geweest, waaronder fysieke aanvallen, martelingen, gedwongen verdwijningen, ontvoeringen, willekeurige arrestaties en detenties, voornamelijk in Libië, maar ook tijdens hun vaak meerdere onderscheppingen en gedwongen terugkeer door de Libische kustwacht.
“De meest voorkomende gevolgen van de geregistreerde gewelddadige gebeurtenissen hielden verband met stomp letsel, brandwonden, breuken, hoofdletsel, verwondingen gerelateerd aan seksueel geweld, psychische stoornissen. Maar we zagen ook langdurige lichamelijke handicaps, zwangerschappen, ondervoeding en chronische pijn.” vertelt Stephanie Hofstetter, Medisch Teamleider aan boord van de Geo Barentsz.
Tussen 2017 en 2021 zijn minstens 8.500 mensen omgekomen of vermist. 95.000 mensen zijn gedwongen teruggestuurd naar Libië, waaronder 32.425 mensen alleen al in 2021 – het hoogste aantal gedwongen terugkeer ooit. “Europese staten die onvoldoende proactieve SAR-capaciteit bieden en de Libische kustwacht ondersteunen, steunen onweerlegbaar een gedwongen terugkeer naar Libië, waar detentie en misbruik de norm zijn. De aanwezigheid van Artsen Zonder Grenzen in het centrale Middellandse Zeegebied is een direct gevolg van de voortdurende en beschamende terugtrekking van de Europese lidstaten uit proactieve SAR-activiteiten op de Middellandse Zee.” zegt Juan Matias Gil, SAR-vertegenwoordiger van Artsen Zonder Grenzen.
Het kan anders
Europa laat zien dat het een humane aanpak van gedwongen migratie kan implementeren in de oorlog in Oekraïne. De bescherming van mensenlevens mag niet afhangen van ras, geslacht, land van herkomst, politieke of religieuze overtuigingen. Iedereen die veiligheid zoekt aan de deur van Europa heeft recht op gelijke behandeling wat betreft hun rechten en waardigheid. Het huidige beleid is schandelijk, en het veroorzaakt een regelrechte humanitaire ramp in het centrale Middellandse Zeegebied. Elk van de uitgangspunten van dit beleid is bewezen onwaar. Dit dodelijke migratiebeleid moet niet alleen veranderen, het kán ook veranderen.