Rapport Artsen Zonder Grenzen Oekraïne: grootschalige vernieling van medische structuren, ernstig belemmerde gezondheidszorg onder bezetting

Raadpleeg de mini-site van het rapport via deze link

AZG is aanwezig in alle vijf regio’s aan de frontlinie in Oekraïne en in sommige gebieden bevinden onze medische teams zich op slechts 14 km van de frontlijn. Daar documenteerden zij de medische en humanitaire behoeften en de vernieling van verschillende medische voorzieningen in 161 steden en dorpen in de regio Kherson en regio Donetsk.

“Onze teams waren er direct getuige van dat huizen, winkels, speelplaatsen, scholen en ziekenhuizen tot puin waren herleid. In sommige steden en dorpen waar we werken, was de verwoesting absoluut. Langs de 1.000 km lange frontlinie in Oekraïne zijn sommige gebieden gewoon van de kaart geveegd”, zegt Christopher Stokes, hoofd van de activiteiten van AZG in Oekraïne.

Ondanks verzoeken om aan beide kanten van de frontlinie te werken, kan AZG alleen opereren in gebieden die onder Oekraïense controle staan; waarnemingen beperken zich bijgevolg tot die gebieden.

Antipersoonsmijnen in functionerende ziekenhuizen, clustermunitie, plunderingen

Halverwege 2022 waren de hulpverleners van AZG al getuige van aanvallen op de gezondheidsinfrastructuur. In twee afzonderlijke gevallen, in Mikolaiv in april en in Apostolove in juni, stelden ze de gevolgen van clustermunitie op ziekenhuizen vast, waardoor medische activiteiten enkele dagen werden opgeschort en patiënten geen toegang tot medische zorg hadden. In drie andere gevallen op 8, 11 en 15 oktober 2022 ontdekten de teams van AZG in de regio's Kherson, Donetsk en in Izyum ook de aanwezigheid van antipersoonsmijnen in functionerende ziekenhuizen, in gebieden die voorheen onder Russische bezetting stonden.

“Het gebruik van landmijnen is wijdverbreid in frontliniegebieden, maar om te zien dat ze in medische voorzieningen zijn geplaatst, is schokkend: een opmerkelijke daad van onmenselijkheid. Het geeft een duidelijke boodschap af aan degenen die op zoek zijn naar medicijnen of behandelingen: ziekenhuizen zijn geen veilige plek”, zegt Vincenzo Porpiglia, projectcoördinator voor AZG-activiteiten in de regio Donetsk.

De medische teams van Artsen zonder Grenzen hebben ook ontdekt dat verschillende medische faciliteiten in voormalige door Rusland bezette gebieden in zowel de regio Kherson als Donetsk zijn geplunderd, terwijl medische voertuigen, waaronder ambulances, zijn vernield. In twee van deze faciliteiten zagen ze wapens en explosieven.

Gezondheidszorg onder bezetting

Verslagen van gezondheidswerkers en patiënten die onder Russische bezetting leefden, wijzen op een ernstige beperking van de toegang tot essentiële medicijnen, behandelingen of medische voorzieningen. Deze verslagen werden bevestigd door de medische dossiers van AZG na 11.000 raadplegingen (november 2022-februari 2023). De medische teams van AZG moesten vaak patiënten behandelen voor chronische aandoeningen die maandenlang onbehandeld bleven.

Volgens AZG-patiënten hadden mensen geen toegang tot gezondheidszorg, voornamelijk vanwege bewegingsbeperkingen, vanwege de massale vernietiging van gezondheidsfaciliteiten of als gevolg van het onvoorspelbare gedrag van sommige Russische eenheden. Patiënten meldden ook dat overgebleven medische voorzieningen en apotheken werden geplunderd en dat de bevoorrading van medicijnen niet systematisch werd verzekerd door de bezetter. De gevoerde interviews komen overeen met de medische diagnose van veel AZG-patiënten die maandenlang onbehandeld bleven.

Artsen Zonder Grenzen dringt er bij alle strijdende partijen op aan om het internationaal humanitair recht en hun verplichtingen na te leven om burgers en civiele infrastructuur te beschermen. Ziekenhuizen en andere zorginstellingen mogen nooit het doelwit zijn. Strijdende partijen moeten ook de onbelemmerde levering van levensreddende medicijnen en medische benodigdheden mogelijk maken en veilige en ongehinderde toegang bieden tot onafhankelijke humanitaire hulp voor mensen in nood.

Raadpleeg de mini-site van het rapport via deze link.

Copyright: MSF/Dora Naliesna Countries: Ukraine Date taken / Date Recorded: 27 February, 2023Copyright: Colin Delfosse Countries: Ukraine Date taken / Date Recorded: 28 January, 2023 Caption / Description: Destroyed hospital in Lyman, Donetsk Oblast.Copyright: Colin Delfosse Countries: Ukraine Date taken / Date Recorded: 28 January, 2023 Caption / Description: Destroyed hospital in Lyman, Donetsk Oblast.

Copyright: Colin Delfosse Countries: Ukraine Date taken / Date Recorded: 28 January, 2023 Caption / Description: Destroyed hospital in Lyman, Donetsk Oblast.Copyright: Colin Delfosse Countries: Ukraine Date taken / Date Recorded: 28 January, 2023 Caption / Description: Destroyed hospital in Lyman, Donetsk Oblast. Page 1Copyright: Colin Delfosse Countries: Ukraine Date taken / Date Recorded: Caption / Description: Kostyantynivka hospital, Donetsk Oblast, Ukraine.Copyright: Colin Delfosse Countries: Ukraine, Ukraine Date taken / Date Recorded: Caption / Description: Drobysheve Health center, Donetsk Oblast. 28 January 2023.

Artsen Zonder Grenzen werkte in 1999 voor het eerst in Oekraïne. Sinds 24 februari 2022 hebben we onze activiteiten aanzienlijk uitgebreid en geheroriënteerd om tegemoet te komen aan de behoeften die zijn ontstaan door de oorlog in Oekraïne. Vandaag werkt AZG in Apostolove, Dnipro, Fastiv, Ivano-Frankivsk, Kharkiv, Konstiantynivka, Kropyvnytskyi, Kryyih Rih, Kyiv, Lviv, Lyman, Mykolaiv, Odessa, Pokrovsk, Sloviansk, Ternopil, Uzhhorod Zaporizhzhia, Zhytomyr. Onze medische diensten omvatten onder andere behandeling van tuberculose, spoedoperaties, behandeling van seksueel geweld, fysiotherapie en geestelijke gezondheidszorg. We hebben ook een wagenpark van ambulances en gespecialiseerde medische evacuatietreinen die in 2022 2.558 patiënten hebben geëvacueerd, van wie er 700 traumaletsel opliepen.