Opsluiting, geweld en chaos: hoe Europees vluchtelingenkamp in Lesbos mannen, vrouwen en kinderen traumatiseert (+ webclip)

Opsluiting, geweld en chaos: hoe Europees vluchtelingenkamp in Lesbos mannen, vrouwen en kinderen traumatiseert

Terwijl het aantal migranten en vluchtelingen voortdurend stijgt op het eiland Lesbos (Griekenland), heerst er chaos in het vluchtelingenkamp van Moria. Zo zijn er regelmatig clashes en rellen, incidenten van seksueel geweld en gaat de mentale gezondheid van de duizenden mensen die er gevangen zitten achteruit.

Momenteel wonen 8.000 mensen op elkaar gepropt in het vluchtelingenkamp van Moria dat initieel een 3.000 beschikbare plaatsen had. De leefomstandigheden zijn er zo erbarmelijk dat de medische en mentale gezondheid van de mensen er zwaar wordt aangetast. De afgelopen maanden was AZG er getuige van de escalatie van het geweld en behandelde het gevallen van seksueel geweld die zich in en rond het kamp hadden voorgedaan.

Veel van deze spanningen worden veroorzaakt door de overbevolking en het gebrek aan fatsoenlijke en humane levensomstandigheden. Zo is er in het gebied tussen het kamp en Olive Grove slechts 1 functionerend toilet per 72 personen en 1 werkende douche per 84 personen. Dit ligt ver beneden de aanbevolen humanitaire normen in noodsituaties.

Een grote bezorgdheid van AZG is het feit dat het gebrek aan humane levensomstandigheden en de onzekerheid waarin deze mensen zich al gedurende maanden of jaren bevinden, hun mentale gezondheid zwaar onder druk zet. De AZG-kliniek voor mentale gezondheidszorg in Mytileni accepteert alleen de meest ernstige gevallen en werkt momenteel op volle capaciteit.

"Een belangrijke reden waarom de mentale gezondheid van de mensen hier zo drastisch verslechtert,  is de combinatie van de eerdere traumatiserende ervaringen en het geweld en de inhumane omstandigheden waarmee ze hier geconfronteerd worden, in tegenstelling tot de hoop en de waardigheid die ze in Europa hoopten te vinden", zegt Giovanna Bonvini , Mental Health Activity Manager in de kliniek van Mytilene.

"Onlangs werd een jonge man met een psychotische inzinking naar onze kliniek gebracht door een vriend. De man was het slachtoffer van seksueel geweld. Hij had PTSS en leed aan hallucinaties, flashbacks, hoorde allerlei geluiden en kon niet stoppen met huilen," zegt Bonvini. "Hij is bang in het donker en bang om aangevallen te worden. Momenteel krijgt hij medicatie en intensieve psychologische begeleiding, en is hij stabiel. Maar hij zal nooit veel vooruitgang boeken, want zolang hij in Moria woont, zit hij opgesloten in een cyclus van wanhoop en nood ".

Wekelijks worden 15 tot 18 mensen - waaronder kinderen - met acute psychische stoornissen door andere NGO's doorverwezen naar de kliniek van AZG. Dit is slechts het topje van de ijsberg, want we kunnen niet iedereen die te kampen heeft met ernstige psychische problemen behandelen. AZG biedt momenteel als enige gespecialiseerde mentale gezondheidszorg aan deze kwetsbare bevolking.

"De meerderheid van deze mensen zijn nieuwkomers die lijden aan psychotische symptomen zoals hallucinaties, agitatie, verwarring, desoriëntatie en die sterke zelfmoordgedachten hebben of zelfmoord hebben proberen te plegen," zegt Dr. Alessandro Barberio, psychiater van AZG in de kliniek van Mytileni.

Erg zorgwekkend is dat we ook weten - door onze mentale gezondheidstherapie met kinderen - dat zowel niet-begeleide kinderen als kinderen met familie in het kamp opnieuw getraumatiseerd worden door hun verblijf in Moria.

"De voorbije vier weken hebben we ook een toename gezien van het aantal minderjarigen dat lijdt aan intense paniekaanvallen, zelfmoordgedachten en zelfmoordpogingen. De erbarmelijke levensomstandigheden en het dagelijkse geweld in het kamp hebben een ernstige invloed op de mentale gezondheid van onze patiënten en zorgen ervoor dat veel van onze patiënten ernstige psychische aandoeningen krijgen," zegt Dr. Barberio.

AZG roept op tot een verplaatsing van alle kwetsbare mensen uit Moria naar een veilige huisvesting, en blijft ook aandringen op verdere oplossingen voor de overbevolking in het kamp. Bovendien vragen we met klem het eind van dit beleid van verplichte opsluiting en roepen we de autoriteiten op om de toegang tot gezondheidszorg en veiligheid te verbeteren voor de bewoners van het kamp.

Uit onze ervaring blijkt dat het afschrikbeleid van het EU-Turkije akkoord  niet doeltreffend is. Mensen zullen blijven vluchten voor oorlog en terreur om te overleven. Door deze mensen in vreselijke en onveilige omstandigheden op te vangen, wordt een reeds kwetsbare bevolking verder getraumatiseerd.