Onvoldoende aanvulling Global Fund bedreigt decennia van vooruitgang in strijd tegen hiv, tbc en malaria
In de aanloop naar de achtste herfinancieringsconferentie van het Global Fund in Johannesburg roept Artsen Zonder Grenzen (AZG) wereldleiders op om het streefbedrag van 18 miljard dollar voor het Global Fund volledig te financieren. Als dit doel niet wordt gehaald, dreigen er catastrofale bezuinigingen op essentiële diensten, een heropleving van hiv, tuberculose (tbc) en malaria, en wordt de financiële last van de gezondheidszorg afgewenteld op de meest kwetsbare patiënten ter wereld.
- AZG waarschuwt dat het Global Fund dringend 18 miljard dollar nodig heeft voor de komende financieringscyclus (2027-2029) om hiv, tuberculose en malaria effectief te bestrijden.
- Onvoldoende toezeggingen zouden leiden tot zware bezuinigingen, een heropleving van deze ziekten en hogere kosten voor kwetsbare patiënten.
- De eerste toezeggingen van grote donoren zoals Duitsland en het VK zijn lager dan in de vorige ronde, wat het risico op een financieringstekort vergroot.
- Volledige financiering kan 23 miljoen levens redden en het aantal sterfgevallen door deze ziekten in zes jaar halveren.
- AZG organiseert Conferentie over HIV, zie onderaan dit bericht.
Het Global Fund (voluit The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria) is een internationale financieringsorganisatie die in 2002 werd opgericht om de epidemieën van hiv/aids, tuberculose en malaria te bestrijden. Het werkt als een publiek-private samenwerking tussen overheden, maatschappelijke organisaties, de private sector en getroffen gemeenschappen.
Op 21 november 2025, vindt in de marge van de G20-top de een belangrijke bijeenkomst voor fondsenwerving plaats. Echter, voor de volgende driejarige financieringscyclus (2027-2029) bestaat een groot risico dat het Global Fund miljarden minder aan toezeggingen ontvangt dan het bedrag dat nodig is om effectief op te treden tegen hiv, tbc en malaria. Mogelijk zelfs miljarden minder dan de laatste aanvulling van 15 miljard, die al veel minder was nodig om deze ziekten te bestrijden.
“De internationale gemeenschap kan het zich nu niet veroorloven om te aarzelen. Grote traditionele donoren kondigen forse bezuinigingen aan, terwijl de behoefte aan duurzame investeringen juist toeneemt”, aldus Tess Hewett, adviseur gezondheidsbeleid bij Artsen Zonder Grenzen. “Maar als er te weinig geld beschikbaar is, zijn het de patiënten – zij nu al moeite hebben om zorg te betalen – die daarvoor de prijs betalen.”
Als de doelstelling van 18 miljard dollar niet wordt gehaald, zullen de gevolgen ernstig en onmiddellijk zijn. Zonder voldoende fondsen kan essentieel werk niet langer ondersteund worden, zoals de ondersteuning van monitoringssystemen voor gegevensverzameling van incidentie van ziekten en dienstverlening. Ook de wereldwijde aanpak van tbc zou getroffen worden, aangezien het Global Fund momenteel 76 % van de wereldwijde donorrespons voor tbc ondersteunt. Bovendien zou de invoering van veelbelovende nieuwe hulpmiddelen, zoals nieuwe tbc-vaccins, bestaande malariavaccins en nieuwe hiv-preventiemiddelen zoals lenacapavir, beperkt zijn. Zelfs louter vertragingen van toezeggingen na 21 november brengen een effectieve programmaplanning in gevaar en financiering van minder efficiënte mechanismen vereisen, zoals portefeuilleoptimalisatie of tussentijdse aanvullingen. Als er te weinig geld beschikbaar is, komt de financiële druk vaak terecht bij kwetsbare mensen door de nadruk te leggen op het vergroten van de ‘mobilisatie van binnenlandse middelen.
De eerste toezeggingen voor de achtste aanvulling zijn zeer zorgwekkend. Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, de enige grote traditionele donoren die tot nu toe toezeggingen hebben gedaan, hebben hun toezeggingen ten opzichte van de vorige cyclus verlaagd (Duitsland: 1 miljard euro in plaats van 1,3 miljard euro, Verenigd Koninkrijk: 850 miljoen GBP in plaats van 1 miljard GBP). Geen enkele donor heeft zijn toezegging verhoogd of nog maar aangepast aan de inflatie.
Als grote donoren het voorbeeld van Duitsland en het Verenigd Koninkrijk volgen, zullen de gevolgen catastrofaal zijn voor mensen getroffen door tbc, hiv en malaria – de drie dodelijkste, maar volledig te voorkomen infectieziekten ter wereld.
“We dringen er bij de overige grote donoren op aan om gehoor te geven aan de bevindingen in het Deadly Gaps Report van Artsen zonder Grenzen en zich op 21 november volledig te committeren”, concludeerde Tess Hewett. “Om de vooruitgang naar Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling 3 te versnellen en een einde te maken aan tbc, hiv en malaria als bedreigingen voor de volksgezondheid, heeft het Global Fund de volledige 18 miljard dollar nodig. Met de juiste middelen denkt het Global Fund 23 miljoen levens te kunnen redden en het aantal doden in slechts zes jaar tijd te kunnen halveren”.
Voor de Redactie:
UITNODIGING: MSF Talks - The cost of unprecedented global disengagement on HIV/AIDS
De zware bezuinigingen van de VS op humanitaire hulp en wereldwijde gezondheidszorg treffen gemeenschappen die al in kwetsbare omstandigheden leven, met tekorten aan voeding, vaccins en essentiële medische zorg tot gevolg. Artsen Zonder Grenzen ziet wereldwijd hoe programma’s voor hiv, tuberculose, malaria en seksuele gezondheid worden verstoord of stopgezet. Deze trend wordt overgenomen door andere regeringen, zoals in Europa, waardoor de internationale hulp verder afneemt. Daardoor dreigen mensen met hiv hun recht op zorg te verliezen, stijgt het aantal ernstige gevallen en wordt preventie ondermijnd door hoge prijzen en beperkte toegang tot medicijnen.
Meer dan ooit moeten de verschillende spelers, zoals lokale en gemeenschapsorganisaties en ngo's, ondanks alle moeilijkheden en onrechtvaardigheden, creatief, innovatief en veerkrachtig optreden in deze nieuwe situatie. Dit ‘nieuwe normaal’ lijkt namelijk de internationale humanitaire hulp te dicteren.
Met deze online conferentie wil AZG de aandacht vestigen op een alarmerende ontwikkeling die het mondiale humanitaire landschap ingrijpend verandert. Daarnaast kijken we hoe we ons kunnen aanpassen aan deze nieuwe situatie.
De conferentie vindt plaats, via Zoom, op woensdag 26 november, van 16u30 tot 18u00. De voertaal is Engels, met simultaanvertaling naar het Nederlands en Frans.
Met Florence Riako Anam, mededirecteur van GNO+, Stéphanie Dreze, AZG HIV Advocacy Coordinator, Modeste Mambo Amisi, directeur van HODSAS – RD.Congo, Daphné Davin, Social media facilitator & Community facilitator UTSOPI, Gorik Ooms, Professor, Health Policy Unit, Institute of Tropical Medicine Antwerp, Mit Philips, Consultant, voormalig Health Policy Advisor AZG
Inschrijven via deze link.
