Oeganda: Artsen Zonder Grenzen helpt 18.000 Congolese vluchtelingen in Nyakabande kamp

Sinds april 2022 verleent een team van internationale medische organisatie Artsen Zonder Grenzen (AZG) medische en humanitaire noodhulp aan 18000 mensen die vluchtten voor geweld en onderdak vonden in het opvangkamp Nyakabande. Ondanks onze tussenkomst blijven de noden groot voor deze mensen die wachten om terug te keren naar hun land.

Op 28 maart 2022 confronteerden het Congolese leger (FARDC) en de rebellengroep M23 elkaar op het grondgebied van Rutshuru (Noord-Kivu, Democratische Republiek Congo). In drie dagen tijd werden minstens 45.000 mensen gedwongen om hun huizen en dorpen haastig verlaten. 25.000 tot 30.000 mensen vluchtten naar het naburige Oeganda.

"Heel wat mensen verbleven een tijd in de grensstad Bunagana, in de hoop snel naar huis terug te keren. Ze werden echter naar het Nyakabande-kamp gedwongen, een voormalig vluchtelingenkamp op 17 km van de grens", zegt Theo Wanteu, missiehoofd van Artsen Zonder Grenzen in Oeganda.

60% kinderen in een kamp met drie keer te veel mensen

Aanvankelijke bood het kamp slechts ruimte voor 1.000 mensen. De Oegandese regering en de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR) breidden het uit om nog eens 5.000 mensen te huisvesten, maar nu biedt het onderdak aan meer dan drie keer zoveel.

"Elke dag komen er gemiddeld 300 mensen aan. Vandaag zitten er 18.000 mensen in gepropt. 60 procent van hen zijn kinderen en 15% van hen is ondervoed", zegt Wanteu. "In dit overvolle kamp zijn de noden natuurlijk enorm en dat trok onze aandacht snel. We lanceerden onze reactie op 4 april."

De respons van Artsen Zonder Grenzen

Als eerste zetten de AZG-teams een gezondheidscentrum op, waar ze nu zo'n 300 poliklinische consultaties per dag verzorgen. Veel patiënten hebben malaria of aandoeningen van de luchtwegen, die wijdverbreid zijn in het kamp vanwege de rudimentaire levensomstandigheden van de mensen, de grote hoogte en het regenseizoen. AZG biedt er nu ook geestelijke gezondheidszorg, prenatale consultaties, behandeling van ondervoeding en zorg voor overlevenden van seksueel geweld. Naast het gezondheidscentrum richtten we een ziekenhuisafdeling met 22 bedden in om de ernstigste gevallen te behandelen.

Slechte sanitaire voorzieningen in het kamp verhogen het risico op cholera aanzienlijk. Om dit te voorkomen, hielp AZG bij het organiseren van een vaccinatiecampagne voor meer dan 11.500 mensen, zowel in het kamp als in de nabijgelegen stad Kisoro. Het team staat paraat om te reageren op eventuele epidemische noodsituaties.

Om de levensomstandigheden te verbeteren en het risico op het uitbreken van epidemieën te verkleinen, bouwden de water- en sanitatie-ingenieurs van Artsen Zonder Grenzen 210 latrines. Echter, met slechts één latrine voor 64 personen wordt echter nog niet voldaan aan de minimumnormen voor noodgevallen.

We deelden essentiële hulpgoederen, waaronder jerrycans, matten, zeep, dekens, emmers en maandverband, uit aan meer dan 5.000 mensen, en zetten 20 tenten opgezet, die elk plaats bieden aan 100 personen. Ze staan klaar om indien nodig nog 40 tenten te plaatsen.

"Onze noodhulp was gepland voor twee maanden, zodat andere humanitaire organisaties de tijd kregen om zich te organiseren en de vluchtelingen de steun te bieden die ze nodig hebben", zegt Wanteu. "Maar omdat de reactie van andere organisaties echter nog niet voldoet aan de behoeften van de mensen, hebben besloten onze steun voorlopig voort te zetten."

Ook op het grondgebied van Rutshuru, aan de andere kant van de grens (DRC), zijn de behoeften van mensen op de vlucht voor het geweld enorm. In de eerste plaats gaat het om basisbehoeften als gezondheidszorg, voedsel, water, onderdak, enz.. In de gebieden rond Mungo en Rutsiro, waar 25.000 ontheemden wonen, doneerden onze teams medicijnen aan gezondheidscentra, zetten ze consultaties voor eerstelijnsgezondheidszorg op en zijn ze begonnen met het bouwen van latrines en douches.

Artsen Zonder Grenzen ondersteunt de 18.000 Congolese vluchtelingen van het opvangkamp Nyakabande, Oeganda, met gezondheidszorg, de distributie van non-foodartikelen, de bouw van tenten en, hier, van 210 latrines. (c) Théo Wanteu/MSFAZG-kliniek in het opvangkamp van Nyakabande, Oeganda, waar 18.000 Congolese vluchtelingen leven. Elke dag vinden er 300 consulten plaats. (c) Théo Wanteu/MSF

Artsen Zonder Grenzen ondersteunt de 18.000 Congolese vluchtelingen van het opvangkamp Nyakabande, Oeganda, met gezondheidszorg, de bouw van tenten en latrines, en hier de distributie van non-foodartikelen aan 5.000 mensen (c) Théo Wanteu/MSF

AZG-kliniek in het opvangkamp van Nyakabande, Oeganda, waar 18.000 Congolese vluchtelingen leven. Elke dag vinden er 300 consulten plaats. (c) Théo Wanteu/MSF