Massale ontheemding op noordelijke Westelijke Jordaanoever eist dramatische tol van Palestijnen

“Deze schaal van gedwongen verplaatsing en vernietiging van de kampen is in decennia niet vertoond. Mensen kunnen niet terugkeren naar hun huizen omdat Israëlische troepen de toegang tot de kampen hebben geblokkeerd en huizen en infrastructuur hebben verwoest. De kampen zijn verworden tot ruïnes en stof”, zegt Brice de la Vingne, directeur operaties van Artsen Zonder Grenzen. “Israël moet hier een einde aan maken en de humanitaire hulp moet worden opgevoerd.”

Sinds het uitbreken van de oorlog in Gaza in oktober 2023 hebben de Israëlische strijdkrachten het gebruik van extreem fysiek geweld tegen Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever opgevoerd, zoals AZG heeft benadrukt in zijn rapport “Inflicting harm and denying care”. In totaal zijn er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) 930 Palestijnen gedood, waaronder 187 kinderen.

De toegang tot gezondheidszorg is ernstig belemmerd, zoals bevestigd door AZG-teams ter plaatse die getuige waren van het systematische patroon van onderdrukking door Israël van gezondheidswerkers en patiënten. De situatie is verder verslechterd sinds het staakt-het-vuren in Gaza en de Israëlische operatie “De IJzeren Muur”, die de drie belangrijkste vluchtelingenkampen van Jenin, Tulkarem en Nur Shams in het noorden van de Westelijke Jordaanoever effectief heeft ontruimd en volgens OCHA meer dan 40.000 Palestijnen op de vlucht heeft gejaagd.

“Het [Israëlische] leger viel ons huis binnen en beval ons te evacueren. We mochten niets meenemen, zelfs onze papieren niet. Het enige wat we kregen was de waarschuwing: 'Wegwezen',” vertelt Issam, 55, een AZG-patiënt die uit het kamp Nur Shams werd verdreven. “Ontheemding is lijden, een stille angst, een diepe pijn in het hart voor iedereen. Je ziet de tranen in de ogen van de mensen, maar we houden ze tegen.”

De situatie op het gebied van de geestelijke gezondheid is alarmerend: veel patiënten lijden aan stress, angst en depressie vanwege de gewelddadige en onvoorspelbare aard van de invasies en ontheemding.

“Mensen weten niet wat er met hun huizen is gebeurd en hebben enorme verliezen geleden, waaronder hun gevoel van doelgerichtheid,” zegt Mohammad, 30, een gezondheidsvoorlichter van AZG.

“Drones vlogen over de huizen en bevalen de bewoners naar buiten te gaan. Ze vernielen altijd dingen, maar zoiets is nog nooit eerder gebeurd”, aldus Abdel, bewoner van het kamp in Jenin.

AZG bood eerder ondersteuning in de drie kampen, maar moest de activiteiten aanpassen vanwege de veiligheidsrisico's en de ontheemding van de bevolking. AZG-teams hebben nu dagelijks mobiele klinieken in Tulkarem en Jenin om ontheemden medische zorg te bieden. Onze teams behandelen onder andere chronische aandoeningen zoals diabetes en hoge bloeddruk die verergerd zijn door een gebrek aan toegang tot medicijnen, infecties aan de luchtwegen en osteomusculaire aandoeningen. AZG-teams verdelen ook hygiënekits en voedselpakketten ter ondersteuning van degenen die gedwongen werden hun huizen te verlaten zonder middelen of bezittingen. Artsen Zonder Grenzen voorziet het Khalil Suleiman ziekenhuis, het belangrijkste ziekenhuis in Jenin, van water om de frequente tekorten als gevolg van de schade door de militaire operaties op te vangen.

AZG blijft reageren op de dringende behoeften, maar de omvang van de ontheemding en de escalerende humanitaire crisis in combinatie met de ontoereikende internationale respons vormen een immense uitdaging en de behoeften op de Westelijke Jordaanoever worden alleen maar erger.