Israëlische autoriteiten verscherpen greep op Westelijke Jordaanoever te midden van escalatie met Iran
Jeruzalem, 24 juni – Terwijl de internationale aandacht verschuift naar het escalerende conflict tussen Israël en Iran, hebben Israëlische troepen hun activiteiten in de Westelijke Jordaanoever opgevoerd. Door de toegenomen militaire operaties in de provincies Jenin, Nablus en Tulkarem en de inzet van extra troepen zijn de beperkingen voor Palestijnen verscherpt. Artsen zonder Grenzen (AZG) waarschuwt dat deze maatregelen de toch al erbarmelijke situatie van de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever nog verder verslechteren. Sinds oktober 2023 hebben zij te maken met aanzienlijke belemmeringen bij de toegang tot gezondheidszorg en essentiële voorzieningen. Onder andere de langdurige militaire aanwezigheid, bewegingsbeperkingen, sloopwerkzaamheden, buitensporig geweld en de bevolking onthouden van basisvoorzieningen dragen bij tot gedwongen verplaatsingen en een annexatiebeleid, en moeten nu stoppen.
Verhoogde militaire aanwezigheid
Op 13 juni vielen Israëlische troepen het dorp van Karim*, een medewerker van AZG, in Tulkarem binnen. "Ze namen twee woongebouwen in beslag en vormden deze om tot militaire barakken, waardoor de bewoners ontheemd raakten. Sindsdien patrouilleren ze regelmatig in het dorp, voeren onderzoeken uit, houden ondervragingen, verrichten arrestaties, doen huiszoekingen en houden mensen vast," vertelt Karim.
Simona Onidi, projectcoördinator in Jenin en Tulkarem, benadrukt: "De afgelopen week hebben de gemeenschappen op de Westelijke Jordaanoever hun leven nog verder in handen zien vallen van een bezettingsmacht, terwijl de wereld wegkijkt. Dit kan zo niet doorgaan."
Blokkades en medische noodsituaties
Op 13 juni, de dag waarop de escalaties begonnen, blokkeerden de Israëlische autoriteiten alle belangrijke controleposten en wegversperringen naar Hebron voor vier dagen. Hierdoor werden mensen die medische zorg nodig hadden gedwongen te voet tussen de gebieden te reizen, waardoor ernstig zieken lange afstanden moesten lopen, met het risico te worden neergeschoten of helemaal niet te kunnen passeren.
Oday Al-Shobaki, communicatiemedewerker bij AZG, deelt zijn ervaring: "Op 14 juni probeerde ik mijn broer van Bethlehem naar een medische afspraak in Hebron te brengen – een rit die normaal gesproken 25 minuten duurt. Maar door de nieuwe Israëlische beperkingen waren alle belangrijke in- en uitgangen gesloten. Het kostte ons drie uur en uiteindelijk moest hij, ondanks dat hij erg ziek was, net als vele anderen te voet door een gesloten controlepunt lopen, wat niet veilig is."
Impact op gezondheidszorg
AZG heeft de mobiele klinieken in Hebron en Nablus, die geestelijke gezondheidszorg, seksuele en reproductieve gezondheidszorg en basisgezondheidszorg bieden, opgeschort vanwege de sluiting van controleposten en veiligheidsproblemen door de intensievere militaire operaties. In Jenin en Tulkarem moesten de mobiele klinieken hun werktijden aanpassen en op sommige dagen wel en op andere dagen niet werken vanwege de aanwezigheid van Israëlische troepen in nabijgelegen dorpen. Hierdoor zijn patiënten aangewezen op telefonisch consult.
Historische context en huidige situatie
Militaire operaties en gewelddadige invallen door het Israëlische leger vinden al jaren plaats op de Westelijke Jordaanoever. In 2022 viel een recordaantal Palestijnen slachtoffer van geweld door Israëlische troepen of kolonisten. Sinds oktober 2023 hebben de Israëlische troepen het aantal dwangmaatregelen en het gebruik van extreem fysiek geweld tegen Palestijnen in de bezette Westelijke Jordaanoever opgevoerd, waaronder strenge bewegingsbeperkingen, militaire invallen en systematische belemmeringen van essentiële diensten.
In januari 2025 zijn de Israëlische strijdkrachten in het noorden van de Westelijke Jordaanoever begonnen met de militaire operatie "Iron Wall", die nog steeds aan de gang is. Door gevestigde kampen met geweld te ontruimen en terugkeer te verhinderen, zijn meer dan 42.000 mensen gedwongen ontheemd en achtergelaten zonder stabiele woning en met beperkte toegang tot voedsel, water en medische zorg.
Simona Onidi benadrukt: "Deze laatste golf van beperkingen en geweld van de afgelopen week lijkt voor de Israëlische strijdkrachten een gelegenheid te zijn om hun controle te versterken, de versnippering van Palestijnse gemeenschappen te verdiepen en het systeem voort te zetten dat door het Internationaal Gerechtshof is omschreven als rassenscheiding en apartheid. We dringen er bij derde landen op aan om verder te gaan dan veroordelingen en echte druk uit te oefenen op de Israëlische autoriteiten om een einde te maken aan het buitensporige geweld en de bewegingsbeperkingen die de toegang tot essentiële diensten en humanitaire hulp blokkeren, en om de steun voor ontheemde en geïsoleerde gemeenschappen in de Westelijke Jordaanoever op te voeren."
Steven De Bondt