Het staakt-het-vuren stopt het lijden in Gaza niet: Palestijnen hebben onmiddellijke hulp en medische evacuatie nodig
20 10 2025 - Brussel, België - Regeringen wereldwijd moeten het aantal medische evacuaties voor duizenden patiënten die in Gaza geen toegang hebben tot de zorg die ze nodig hebben, drastisch en met spoed uitbreiden. Niet alleen is er nood aan evacuaties van mensen die geen toegang hebben tot de zorg die ze nodig hebben, maar ook aan voortdurende inspanning om het fragiele staakt-het-vuren, dat al meerdere keren geschonden werd, in stand te houden en te zorgen voor een massale, onbeperkte instroom van humanitaire hulp in de Gazastrook.
- Medische evacuaties zijn dringend nodig: Meer dan 15.600 patiënten in Gaza, waaronder veel kinderen, wachten op levensreddende zorg buiten Gaza. Het huidige aantal evacuaties is veel te laag, en vertragingen leiden tot vermijdbare sterfgevallen.
- Staakt-het-vuren alleen is onvoldoende: Ondanks een fragiel staakt-het-vuren blijft de humanitaire crisis voortduren. Er is een massale, ongehinderde instroom van hulpgoederen nodig, inclusief medische benodigdheden, brandstof, water, voedsel en onderdak.
- Internationale verantwoordelijkheid en actie: Artsen Zonder Grenzen roept regeringen op om evacuaties drastisch op te schalen, druk uit te oefenen op Israël om blokkades te stoppen, en prioriteit te geven aan medische urgentie. De huidige passiviteit van veel landen is onverdedigbaar.
Op 22 oktober worden de medische evacuaties uit Gaza hervat na een onderbreking sinds 29 september. Daarom dringt AZG er vandaag bij regeringen over de hele wereld op aan om levens te redden, door deze essentiële levenslijn dringend en drastisch uit te breiden. De Israëlische autoriteiten moeten van hun kant patiënten toestaan te vertrekken om de behandeling te krijgen die ze nodig hebben, en hun recht op terugkeer naar Gaza garanderen.
“De Palestijnen in Gaza ondergaan een genocide. Het gezondheidszorgsysteem ligt in puin”, zegt dr. Javid Abdelmoneim, internationaal voorzitter van AZG en spoedarts die in Gaza heeft gewerkt. "Israëlische troepen hebben ziekenhuizen aangevallen en tot puin herleid, medisch personeel gedood, vastgehouden en gedwongen verdreven, en systematisch de toevoer van hulpgoederen naar de Gazastrook geblokkeerd. "
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wachten in oktober 2025 meer dan 15.600 mensen – waarvan een op de vier kinderen – op een levensreddende medische evacuatie uit Gaza. Onder de patiënten bevinden zich mensen met complexe traumaletsels veroorzaakt door kogels en bommen, of met levensbedreigende en chronische aandoeningen zoals kanker of nierfalen.
“Deze patiënten kunnen niet wachten tot het gezondheidszorgsysteem weer is opgebouwd – zij hebben vandaag nog dringende zorg nodig”, zegt dr. Abdelmoneim. “Tussen juli 2024 en augustus 2025 zijn ten minste 740 patiënten, waaronder 137 kinderen, overleden terwijl zij wachtten op medische evacuatie. Dit waren vermijdbare sterfgevallen – niet alleen veroorzaakt door verwoeste ziekenhuizen, maar ook door politiek gebrek aan actie.”
Hoewel duizenden patiënten nog steeds wachten, heeft België tot nu toe slechts 14 geaccepteerd voor medische evacuatie uit Gaza.
In een open brief waarschuwt dr. Abdelmoneim dat het staakt-het-vuren alleen niet voldoende is om een einde te maken aan de aanhoudende medische en humanitaire ramp die de Palestijnen doorstaan.
Er begint dan wel steeds meer humanitaire hulp te arriveren, toch roept Artsen Zonder Grenzen op om deze hulp snel op te schalen – met inbegrip van medische benodigdheden, brandstof, schoon water, voedsel en onderdak. De behoeften van twee miljoen mensen zijn enorm, en velen keren terug naar de ruïnes van hun vroegere huizen terwijl de winter snel nadert.
In oktober 2025 bevestigde de WHO dat slechts 14 van de 36 ziekenhuizen in Gaza nog gedeeltelijk functioneerden. Geen enkel ziekenhuis is volledig operationeel na systematische en directe Israëlische aanvallen, waaronder grondoffensieven, tankgranaten en luchtaanvallen.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn 1.722 gezondheidswerkers omgekomen. Slechts een week voor het staakt-het-vuren werden twee collega's van AZG – een ergotherapeut en een fysiotherapeut – gedood door een Israëlische luchtaanval terwijl ze op weg waren naar hun werk. In totaal zijn in de afgelopen twee jaar 15 collega's van AZG omgebracht. Een orthopedisch chirurg van Artsen Zonder Grenzen, dr. Mohammed Obeid, wordt sinds oktober 2024 vastgehouden. We doen een dringend beroep op zijn vrijlating. Het verlies van gezondheidswerkers is ontredderend voor patiënten in Gaza.
“Terwijl sommige landen, zoals Egypte, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten, Turkije en Jordanië, hun deel van de verantwoordelijkheid hebben gedragen, hebben andere landen bijna niets gedaan”, zegt dr. Abdelmoneim. “Deze passiviteit is onverdedigbaar.”
Om de omvang van deze passiviteit te onderstrepen, heeft Artsen Zonder Grenzen een ‘Medical Evacuation Leaderboard’ gepubliceerd, waarin de inspanningen van landen om de evacuatie van patiënten uit Gaza te faciliteren worden vergeleken. Uit de gegevens blijkt een schrijnende ongelijkheid: terwijl een handvol landen duizenden patiënten heeft opgevangen, hebben veel regeringen die de capaciteit hebben om meer te doen, maar weinig of helemaal geen patiënten opgevangen.
Artsen Zonder Grenzen dringt er bij regeringen op aan om:
- Druk te blijven uitoefenen om ervoor te zorgen dat het staakt-het-vuren wordt gehandhaafd en gepaard gaat met een massale instroom van ongehinderde humanitaire hulp.
- Het aantal medische evacuaties uit Gaza drastisch en met spoed te verhogen en uw invloed aan te wenden om ervoor te zorgen dat Israël medische evacuaties niet blokkeert.
- Prioriteit te geven aan evacuaties op basis van medische urgentie en klinische noodzaak, inclusief het opnemen van volwassenen en ouderen, die 75 procent van de wachtlijst uitmaken.
- De visum- en administratieve procedures voor patiënten en begeleidende zorgverleners te versnellen om levensbedreigende vertragingen te voorkomen.
- Patiënten, met name kinderen en kwetsbare volwassenen, toe te staan om met hun zorgverleners mee te reizen.
- Het recht van patiënten om in het buitenland te blijven garanderen, indien zij dat wensen, en tegelijkertijd het recht op een veilige, waardige en vrijwillige terugkeer naar Gaza waarborgen.
- voor waardige leefomstandigheden voor patiënten en hun verzorgers zorgen, vervolgbehandeling en revalidatiediensten in het buitenland. De zorg moet ook de broodnodige geestelijke gezondheidszorg voor alle patiënten en hun verzorgers omvatten.
Media contact
Steven De Bondt