Haïti in chaos: meer hulp nodig tegen cholera-uitbraak

"Onze huidige centra zijn verzadigd en binnenkort zitten we aan de maximale capaciteit ", zegt Mumuza Muhindo van Artsen Zonder Grenzen. 389 bedden zijn heel regelmatig bezet in de zes cholerabehandelcentra (CBC's) die AZG heeft opgezet sinds de eerste gevallen op 29 september opdoken. "Sinds eind oktober behandelen we gemiddeld 270 patiënten per dag in onze centra, tegenover ongeveer 50 in de eerste twee weken. In totaal hebben we meer dan 8.500 patiënten opgenomen en 97 sterfgevallen geregistreerd; de evolutie is zeer zorgwekkend."

Een van de weinige actoren ter plaatse

Artsen Zonder Grenzen is een van de weinige organisaties die samen met de gezondheidsautoriteiten de verspreiding van cholera bestrijdt. Dat de ziekte opflakkert, is een symptoom van een rampzalige humanitaire en gezondheidssituatie. Omwille van de ongekende politieke, economische en veiligheidscrisis is er dringend nood aan meer organisaties en donoren, en de Haïtiaanse bevolking heeft dringend nood aan toegang tot essentiële hulpmiddelen zoals vaccinatie tegen cholera.

Verlamming van het systeem

Brandstof is terug in beperkte mate beschikbaar nadat de belangrijkste olieterminal op 4 november heroverd werd op een van de vele gewapende groepen in de hoofdstad. Dit heeft de situatie nog steeds niet wezenlijk verbeterd. De toegang tot brandstof blijft te duur voor een groot deel van de bevolking, die een acute economische crisis doormaakt, en de werking van de gezondheidsstructuren blijft aangetast, met gesloten diensten en minder ambulanceverkeer. De toegang tot schoon water - een cruciaal element in de strijd tegen cholera - hangt ook af van het verkeer van tankwagens, dat op zijn beurt afhangt van de toegang tot brandstof, en van de veiligheidscontext.

"De stad is overspoeld met vuilnis dat al maanden niet is opgehaald, en er is geen watervoorziening in wijken zoals Brooklyn in Cité Soleil. Vaak zijn de wegen ontoegankelijk door vuilnis en ondergelopen door verstopte kanalen en riolen die tot enorme overstromingen leiden", zegt Mumuza Muhindo, missiehoofd van Artsen Zonder Grenzen.

Meer hulp is dringend nodig

AZG alleen al heeft meer dan 60% van de beddencapaciteit om cholerapatiënten in de hoofdstad te behandelen. Mobiele teams van water- en sanitaire specialisten en gezondheidspromotoren werken regelmatig in de zwaarst getroffen wijken om de mensen bewust te maken van hindernissen voor de ziekte. Ze organiseerden de chlorering van ongeveer 100 waterpunten en de installatie van acht orale rehydratiepunten (ORP's), waar basisproducten en schoon water worden uitgedeeld.

Ondanks deze activiteiten zullen Artsen Zonder Grenzen en de weinige organisaties die bij de reactie betrokken zijn, de cholera-uitbraak niet kunnen stoppen. Andere humanitaire actoren en donoren moeten zich bij de respons aansluiten, hetzij door behandelcentra op te zetten, hetzij door dringend de activiteiten op te voeren om toegang te verschaffen tot schoon water, sanitaire voorzieningen en orale rehydratatieoplossingen.

Bovendien is vaccinatie een fundamenteel instrument in de strijd tegen de ziekte. De autoriteiten hebben hun verzoek aan de ICG, het internationale coördinatiemechanisme voor de vaccinreactie, om een hoeveelheid vaccindoses geformaliseerd. AZG staat klaar om een inentingscampagne te beginnen, ter ondersteuning van de gezondheidsautoriteiten en als aanvulling op andere activiteiten op het gebied van water- en sanitaire voorzieningen en gezondheidsbevordering.

Topje van de ijsberg

Aangezien het aantal choleragevallen in de verschillende gemeenten van de hoofdstad maar ook in andere departementen toeneemt, blijft het moeilijk om de werkelijke omvang van de uitbraak in te schatten. "De verzadiging van de behandelcentra voor cholera, waardoor niet alle patiënten kunnen worden behandeld, de moeilijkheden voor patiënten om zich te verplaatsen als gevolg van brandstoftekorten en onveiligheid, of de toename van het aantal sterfgevallen in de gemeenschap, die moeilijk te kwantificeren is, zijn zorgwekkende tekenen", zegt Michael Casera, epidemioloog bij Artsen Zonder Grenzen. "Vaak moeten patiënten met ernstige symptomen 's nachts in de meest onveilige buurten thuis blijven omdat motortaxi's weigeren hen naar een gezondheidscentrum te brengen".

Artsen Zonder Grenzen in Haïti Al meer dan 30 jaar verlenen AZG-teams gratis medische zorg in Haïti en momenteel lopen er zeven projecten in het hele land, in de hoofdstad Port-au-Prince, in het zuiden en in Artibonite: behandeling van levensbedreigende noodgevallen, trauma's, brandwondenslachtoffers, slachtoffers van seksueel geweld en reproductieve zorg. AzG treedt ook regelmatig op in noodsituaties, zoals bij natuurrampen. In 2021 hebben AZG-teams 25.000 spoedconsulten uitgevoerd, 3.220 slachtoffers van geweld behandeld en 1.560 overlevenden van seksueel geweld geholpen.

Haiti CTC Cité Soleil - Nurse applies an intravenous line with rehydration fluids to a little girl with symptoms of cholera. Most of the 49 patients received at the cholera treatment centre of MSF Hospital of Cité Soleil are children, only two are adults. Copyright : Alexandre Marcou/MSFHaiti Cité l'Eternel - Part of the neighborhood of Cité l'Eternel is flooded due to the clogging of canals caused by poor waste management. Cholera spreads rapidly in areas with inadequate treatment of sewage and lack of access to clean water. Copyright : MSF/Alexandre Marcou

Haiti Cité l'Eternel - Garbage piles up in one of the canals in the neighborhood of Cité l'Eternel. Insalubrity and degradation of water accelerate the spread of cholera disease. Copyright : MSF/Alexandre MarcouHaiti Cité l'Eternel - MSF team visits one of the water sources of Cité l'Eternel to chlorate the water, and thus prevent the contagion of cholera in the area. Copyright : MSF/Alexandre Marcou

Haiti CTC Cité Soleil – Patient comes back to her tent after taking a shower. Copyright : MSF/Alexandre MarcouHaiti CTC Turgeau – MSF Health Promoter Jose informs patients about cleaning practices to avoid the contagion of the disease. Raising awareness about protective measures is key to prevent the spread of the disease. Copyright : MSF/Alexandre Marcou

Haiti CTC Turgeau – Nurse consults the mother of a child suffering from cholera at the cholera treatment center (CTC) installed at the MSF Emergency Center of Turgeau. MSF hired around 150 staff since the resurgence of cholera at the beginning of October to respond to the increasing number of arrivals of ill patients. Copyright : MSF/Alexandre MichelHaiti CTC Cité Soleil - MSF staff clean the interiors of the tents and make sure the patients have access to clean and chlorate water. Copyright : Alexandre Marcou/MSF

Haiti CTC Cité Soleil - Patient rests out of the tent with rehydration solution to keep him hydrated. Copyright : Alexandre Marcou/MSFHaiti CTC Cité Soleil - MSF nurse makes sure the patients in the tent receive rehydration treatment in order to prevent severe diarrhea and vomiting. Copyright : Alexandre Marcou/MSF