Haïti: Escalerend Geweld en Verslechterende Gezondheidsbehoeften
Port-au-Prince, 5 maart 2025 – Sinds 24 februari neemt Artsen Zonder Grenzen (AZG) in Haïti een toename van geweld waar. Deze vergroot het aantal gewonden en de medische behoeften aanzienlijk. Botsingen tussen gewapende groepen en de politie nemen toe, waardoor burgers constant worden bedreigd door kruisvuur. Vandaag de dag is 85% van Port-au-Prince onder controle van gewapende groepen, volgens de VN1, en zich verplaatsen is in veel wijken levensgevaarlijk.
- Toename van Geweld: Sinds 24 februari heeft het Turgeau-noodcentrum van AZG 314 patiënten behandeld, waaronder 90 directe slachtoffers van geweld, wat het dubbele is van het gebruikelijke aantal.
- Verplaatsingscrisis: Meer dan 24.000 mensen zijn sinds 14 februari gedwongen hun huizen te verlaten vanwege aanvallen door gewapende groepen. Meer dan 180.000 intern ontheemde mensen wonen momenteel in meer dan 140 locaties.
- Waterschaarste: Ontheemden in kampen overleven op slechts één liter water per dag, ver onder de internationale noodnorm van 15 liter per persoon per dag.
- Druk op de Gezondheidszorg: Het AZG-ziekenhuis in Tabarre heeft zijn traumacapaciteit uitgebreid van 50 naar 75 bedden en draait de afgelopen tien dagen bijna op volle capaciteit.
- Controle van Gewapende Groepen: Volgens de VN is 85% van Port-au-Prince onder controle van gewapende groepen, wat de beweging en toegang tot essentiële diensten ernstig beperkt.
Van 24 februari tot 2 maart behandelden de medische teams van Artsen Zonder Grenzen in het Turgeau-noodcentrum 314 patiënten, waaronder 90 directe slachtoffers van geweld – het dubbele van het gebruikelijke aantal. Sommige patiënten die een operatie nodig hadden, werden overgebracht naar het AZG-ziekenhuis in Tabarre, waar de traumacapaciteit werd uitgebreid van 50 naar 75 bedden. De afgelopen tien dagen draait het ziekenhuis bijna op volle capaciteit, met teams die onder extreme druk werken om nieuwe patiënten op te nemen.
Sinds 14 februari hebben aanvallen door gewapende groepen in verschillende wijken van het grootstedelijk gebied van Port-au-Prince meer dan 24.000 mensen² gedwongen te vluchten, en dit aantal blijft stijgen te midden van het aanhoudende geweld. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) wonen momenteel meer dan 180.000 intern ontheemde mensen in meer dan 140 locaties. Deze kwetsbare mensen, van wie sommigen meerdere keren zijn ontheemd, zoeken toevlucht in geïmproviseerde kampen waar de toegang tot schoon water uiterst beperkt of volledig afwezig is.
Nu al lacunes
Al meer dan een maand heeft de opschorting van Amerikaanse financiering veel humanitaire organisaties van hun middelen beroofd, waardoor groepen zoals Solidarités International de distributie van drinkwater in ontheemdenkampen hebben moeten opschorten. Volgens de NGO proberen ontheemden in deze kampen te overleven op slechts één liter water per dag. Dit is ver onder de internationale noodnorm, die 15 liter per persoon per dag aanbeveelt. In reactie hierop zet AZG momenteel een waterdistributiesysteem in via tankwagens om meer dan 13.000 mensen in vier kampen van water te voorzien.
“We hebben meer dan 100 ontheemdenkampen geïdentificeerd in het grootstedelijk gebied van Port-au-Prince, maar de omvang van deze crisis overstijgt ruimschoots wat AZG alleen kan aanpakken, vooral met het regenseizoen in aantocht,” waarschuwt Christophe Garnier, hoofd van de missie van AZG in Haïti.
Met de naderende komst van de eerste regenbuien lopen de sanitaire systemen onder, verslechteren de hygiënische omstandigheden en neemt het risico op dodelijke ziekte-uitbraken, waaronder cholera, toe. UNICEF schat dat meer dan 180.000 ontheemde mensen schuilen in meer dan 100 locaties, terwijl 140 extra locaties nog niet zijn beoordeeld.
"Het humanitaire responsplan in Haïti is ernstig ondergefinancierd, zelfs nu het conflict escaleert en duizenden mensen herhaaldelijk gedwongen worden te vluchten, op zoek naar toevlucht in geïmproviseerde kampen met beperkte toegang tot basisvoorzieningen zoals water en sanitaire voorzieningen. Zonder dringende actie zal de situatie uitmonden in een humanitaire ramp, aangezien het meedogenloze geweld het lijden van een al uitgeputte bevolking blijft verdiepen," voegt Christophe Garnier toe.
1 Haiti — Emergency Tracking 57.2 — Updates on displacements following armed violences in the MAPAP (14 – 28 February 2025)
² UNICEF Report, “First Person: Bodies of children in Haiti have turned into ‘battlegrounds’”, February 2025.
Steven De Bondt