Griekse eilanden: 24.000 mensen zitten gevangen in een onmenselijk migratiebeleid

Zo'n 24.000 mannen, vrouwen en kinderen die bescherming zoeken in Europa zitten gevangen op de Griekse eilanden in vreselijke omstandigheden. Op de eilanden worden ze opzettelijk verwaarloosd en genegeerd door de Griekse en Europese autoriteiten: Europa toont een gebrekkig opvangsysteem, een gebrek aan beschermingsmechanismen en onvoldoende dienstverlening aan de migranten en vluchtelingen. De aanpak van de Europese Unie om de migratiestroom te controleren, is duidelijk mislukt.

Artsen Zonder Grenzen werkt al vier jaar op verschillende Griekse eilanden. Vandaag wordt de humanitaire en medische hulp nog steeds grotendeels overgelaten aan organisaties van vrijwilligers die de verantwoordelijkheden van de staat vervangen. Opnieuw zien we ons genoodzaakt om onze activiteiten uit te breiden: dagelijks voeren we honderden medische consultaties uit op de eilanden Lesbos, Samos en Chios. We breiden de sanitaire voorzieningen uit en verdelen regelmatig essentiële hulpgoederen. 

"Dit is geen nieuwe noodsituatie: de Griekse hotspots zijn al een hele tijd overbevolkt. Dit is een crisis die is gestuurd door het beleid", stelt landcoördinator Tommaso Santo in Griekenland. "Al meer dan 3 jaar worden deze mensen vastgehouden op de eilanden in erbarmelijke omstandigheden, in een poging om de migratiestroom te ontmoedigen. De recente piek in het aantal nieuwe aankomsten toont aan dat deze tijdelijke oplossing niet houdbaar is".

Vooral voor de kinderen die vastzitten op de eilanden is de situatie onhoudbaar. In juli en augustus verwees onze pediatrische dienst 73 kinderen door voor verdere behandeling: drie hadden geprobeerd zelfmoord te plegen, 17 kinderen vertoonden tekenen van zelfverminking. 10 van die 73 kinderen waren jonger dan zes jaar, de jongste was slechts twee jaar oud.

"Steeds meer van kinderen hebben nachtmerries, zijn bang om uit hun tenten te komen en trekken zich terug van het leven in het kamp”, waarschuwt Katrin Brubakk, coördinator van de geestelijke gezondheidszorg op het eiland Lesbos. "Sommigen van hen stoppen volledig met praten. Om blijvende schade te voorkomen, moeten deze kinderen onmiddellijk uit het vluchtelingenkamp van Moria worden weggehaald". We behandelden ook meer dan 100 kinderen met complexe of chronische medische aandoeningen. Sommigen hebben ernstige hartaandoeningen, diabetes, epilepsie of oorlogsletsels. Allemaal wachten ze op een verhuis naar het vasteland voor een gespecialiseerde behandeling. 

Ook in het vluchtelingenkamp van Vathi, op het eiland Samos, is de situatie onhoudbaar: 5.000 mensen zitten vast op een ruimte die ontworpen is voor 650 personen. De meerderheid van de mensen leeft buiten het kamp, in een gebied dat bekend staat als 'de Jungle'. Zonder bescherming of basisvoorzieningen lopen zij het risico verder getraumatiseerd te worden. En steeds vaker zijn er meldingen van aanranding of andere vormen van geweld.

De Griekse regering heeft onlangs bijna 1.500 kwetsbare mensen uit Lesbos overgebracht naar het vasteland. Ook daar zullen ze terechtkomen in een tentenkamp. Dit kan dus onmogelijk gezien worden als een effectieve oplossing voor de chronische overbevolking en de gevolgen daarvan voor de gezondheid van de mensen. Ondertussen zitten nog minstens 2.500 mensen vast op het eiland, terwijl ze wel officieel als kwetsbaar zijn erkend en recht hebben om overgebracht te worden voor gespecialiseerde zorg op het vasteland.

We roepen de Griekse regering, de Europese Unie en haar lidstaten op om hun verantwoordelijkheid te nemen en een einde te maken aan deze onaanvaardbare crisis:

- kinderen en de meest kwetsbare mensen moeten dringend van de eilanden worden geëvacueerd en een veilig en passend onderdak krijgen op het Griekse vasteland,

- het medisch in de Griekse opvangcentra moet dringend worden uitgebreid om tegemoet te kunnen komen aan de noden in medische en geestelijke gezondheidszorg,

- snelle en duurzame mechanismen moeten geïnstalleerd worden om de steeds terugkerende overbevolking op de eilanden te voorkomen,

- het huidige beleid moet dringend worden beëindigd. De fundamentele rechten van de mensen die vastgehouden worden, moeten worden gerespecteerd en worden gewaarborgd.