GRIEKENLAND: NIEUW AZG-RAPPORT TOONT LIJDEN VEROORZAAKT DOOR HET EU HOTSPOT-SYSTEEM OP ASIELZOEKERS, VLUCHTELINGEN EN MIGRANTEN

In een vandaag vrijgegeven rapport roept Artsen Zonder Grenzen (AZG) de EU-leiders nogmaals op om hun benadering van migratie volledig te veranderen en te stoppen met het versterken van hun bestaande opsluitings- en afschrikkingsbeleid. Dit beleid brengt vermijdbare schade toe aan de gezondheid en het welzijn van asielzoekers, vluchtelingen en andere migranten.

Rapport (Engelstalig), executive summary (Engelstalig) en video (B-roll) in bijlage.

“Al meer dan vijf jaar veroorzaakt het EU-beleid om mensen in bedwang te houden en hun asielaanvragen te verwerken in hotspots op de Griekse eilanden, een ongekende crisis en enorm menselijk lijden. Dit zijn geen onbedoelde gevolgen”, zegt Reem Mussa, humanitair adviseur van Artsen Zonder Grenzen over migratie en een van de auteurs van het rapport. “Het hotspotmodel van de EU is niet alleen ontworpen om de asielaanvragen van migranten te verwerken, maar ook om anderen af te schrikken die veiligheid durven te zoeken in Europa.”

Het rapport 'Constructing Crisis at Europe's Borders' (in bijlage onderaan) toont hoe het migratiebeleid van de EU de gezondheid, het welzijn en de veiligheid van mensen die vastzitten op de Griekse eilanden in gevaar brengt. Mensen die geweld en ontberingen hebben overleefd, zitten vast in erbarmelijke omstandigheden, met een gebrek aan informatie over hun wettelijke status en onderworpen aan strenge grens- en asielprocedures. Dit systeem veroorzaakt ellende, brengt levens in gevaar en holt het recht op asiel uit.

In 2019 en 2020 behandelden AZG-klinieken voor geestelijke gezondheidszorg op Chios, Lesbos en Samos 1.369 patiënten. Velen leden aan ernstige psychische aandoeningen, waaronder posttraumatische stressstoornis en depressie. Meer dan 180 mensen die door Artsen Zonder Grenzen werden behandeld, deden aan zelfverminking of probeerden zelfmoord te plegen. Twee derde van hen waren kinderen en de jongste was pas zes jaar oud.

AZG-patiënten noemden dagelijkse stress en constante angsten als belangrijke factoren van invloed op hun welzijn en geestelijke gezondheid. Ze moeten het hoofd bieden aan leven in slechte omstandigheden, ingewikkelde administratieve en asielprocedures, blootstelling aan geweld en onveiligheid, scheiding van gezinnen, niet-geadresseerde medische behoeften en angst voor deportatie.

Bovendien zijn op de Griekse eilanden jarenlang zelfs de meest elementaire levensbehoeften verwaarloosd. Artsen zonder Grenzen en andere NGO's zijn voortdurend gedwongen om in te grijpen om cruciale diensten te verlenen, van gezondheidszorg tot water. Tussen oktober 2019 en mei 2021 hebben AZG-teams meer dan 43 miljoen liter schoon water vervoerd voor mensen in de overvolle Vathy-hotspot op Samos, waar het water onveilig is om te drinken.

"Ondanks de bewering dat ze ten goede zullen veranderen, geven de EU en de Griekse regering miljoenen euro's uit om het beleid dat al zoveel schade heeft aangericht, te standaardiseren en te intensiveren", zegt Iorgos Karagiannis, missiehoofd van Artsen Zonder Grenzen in Griekenland.

Moria als blauwdruk voor nieuw gevangenisachtig centrum op Samos

“Schokkend genoeg is de Moria-hotspot van Lesbos, die niet alleen disfunctioneel maar dodelijk was, nu de blauwdruk voor een nieuw gevangenisachtig centrum op Samos. De nieuwe faciliteit bevindt zich in een afgelegen, onbeschut deel van het eiland en biedt plaats aan mensen in zeecontainers, omgeven door prikkeldraad, met gecontroleerde in- en uitgang. Dit mag niet worden verkocht als een verbetering van de levensomstandigheden van mensen. In plaats daarvan zal het de geestelijke gezondheid van mensen blijven verslechteren, een verdere beschermingscrisis veroorzaken en het lijden van degenen die vastzitten op de Griekse eilanden nog onzichtbaarder maken.”

De EU en de Griekse regering intensiveren de crisis door nieuwe Multifunctionele Opvang- en Identificatiecentra (Multi-Purpose Reception and Identification Centres of MPRIC's) te plannen op afgelegen locaties op de Griekse eilanden. Een van deze beperkende centra wordt al gebouwd op Samos en kan in juni 2021 operationeel zijn.

“Het is nog niet te laat voor medeleven en gezond verstand. De EU en haar lidstaten moeten een einde maken aan het opsluitingsbeleid en ervoor zorgen dat mensen die in Europa aankomen toegang hebben tot dringende hulp, de toegang tot bescherming en herplaatsing naar veilige opvang en integratie in gemeenschappen in heel Europa vergemakkelijken", besluit Reem Mussa.