Gezondheidsvoorzieningen doelbewust aangevallen in de Tigray-regio in Ethiopië
Maandag 15 maart 2021 — Volgens teams van de internationale medische organisatie Médecins Sans Frontières / Artsen Zonder Grenzen (AZG) zijn gezondheidsfaciliteiten in de regio Tigray in Ethiopië geplunderd, gevandaliseerd en vernield tijdens een opzettelijke en wijdverbreide aanval op de gezondheidszorg. Van de 106 gezondheidsinstellingen die AZG-teams tussen half december 2020 en begin maart 2021 bezochten, was bijna 70% geplunderd en meer dan 30% beschadigd; slechts 13% functioneerde normaal.
Volgens de teams van Artsen Zonder Grenzen wordt in sommige gezondheidsinstellingen in Tigray nog steeds geplunderd. Sommige plunderingen waren opportunistisch, maar gezondheidsvoorzieningen lijken in de meeste gebieden opzettelijk te zijn vernield om ze niet-functioneel te maken. In veel gezondheidscentra, zoals in Debre Abay en May Kuhli in het noordwesten, troffen teams vernielde apparatuur aan, vernielde deuren en ramen en uitgestrooide medicijnen en patiëntendossiers.
In het Adwa-ziekenhuis in het centrum van Tigray werden echografie-apparaten, monitoren en andere medische apparatuur opzettelijk vernield. In dezelfde regio plunderden soldaten naar verluidt het gezondheidscentrum in Semema twee keer, voordat het in brand werd gestoken. Het gezondheidscentrum in Sebeya werd geraakt door raketten die de verloskamer verwoestten.
Ziekenhuizen bezet door soldaten
Een op de vijf gezondheidsinstellingen die AZG bezocht, was bezet door soldaten. Soms tijdelijk, maar in andere gevallen gaat die gewapende bezetting nog steeds door. In Mugulat in het oosten van Tigray gebruiken Eritrese soldaten het gezondheidscentrum nog steeds als hun basis. Het ziekenhuis in Abiy Addi in het centrum van Tigray, dat een half miljoen inwoners bedient, werd tot begin maart bezet door Ethiopische troepen.
"Het leger gebruikte het ziekenhuis van Abiy Addi als militaire basis en om hun gewonde soldaten te stabiliseren", zegt Kate Nolan, de noodcoördinator van AZG. “Heel die tijd was het niet toegankelijk voor de algemene bevolking. Inwoners moesten naar het gezondheidscentrum van de stad, dat niet was uitgerust om secundaire medische zorg te verlenen - ze kunnen bijvoorbeeld geen bloedtransfusies doen of schotwonden behandelen."
Ambulances in beslag genomen
Er zijn maar weinig gezondheidsfaciliteiten in Tigray die nu ambulances hebben, aangezien de meeste in beslag zijn genomen door gewapende groepen. In en rond de stad Adigrat in Oost-Tigray werden bijvoorbeeld zo'n 20 ambulances uit het ziekenhuis en nabijgelegen gezondheidscentra gehaald. Later zagen AZG-teams dat sommige van deze voertuigen werden gebruikt door soldaten in de buurt van de Eritrese grens om goederen te vervoeren. Als gevolg hiervan is het verwijssysteem in Tigray voor het vervoer van patiënten nagenoeg onbestaande. Patiënten leggen lange afstanden af, en stappen soms dagen, om essentiële gezondheidsdiensten te bereiken.
Veel gezondheidsinstellingen hebben weinig of geen personeel over. Sommigen zijn in angst gevlucht; anderen komen niet meer werken omdat ze al maanden niet zijn betaald.
Enorm zware impact op de bevolking
"De aanvallen op de gezondheidsfaciliteiten van Tigray hebben verwoestende gevolgen voor de bevolking", zegt Oliver Behn, algemeen directeur van AZG. “Gezondheidsfaciliteiten en gezondheidspersoneel moeten worden beschermd tijdens een conflict, in overeenstemming met het internationaal humanitair recht. Dit gebeurt duidelijk niet in Tigray. "
Voor de start van het conflict in november 2020, had Tigray een van de beste gezondheidssystemen in Ethiopië, met gezondheidsposten in dorpen, gezondheidscentra en ziekenhuizen in steden, en een functionerend verwijzingssysteem met ambulances die patiënten naar het ziekenhuis brachten. Dit gezondheidssysteem is bijna volledig ingestort.
AZG-medewerkers die mobiele klinieken leiden in landelijke gebieden van Tigray, krijgen meldingen van vrouwen die zijn overleden tijdens de bevalling omdat ze niet in staat waren om naar een ziekenhuis te gaan vanwege het gebrek aan ambulances, de ongebreidelde onveiligheid op de wegen en een avondklok. Ondertussen bevallen veel vrouwen in onhygiënische omstandigheden in informele vluchtelingenkampen.
In de afgelopen vier maanden hebben maar weinig zwangere vrouwen prenatale of postnatale zorg gekregen en zijn kinderen niet gevaccineerd, waardoor het risico op toekomstige uitbraken van infectieziekten toeneemt. Patiënten met chronische ziekten zoals diabetes, hypertensie en HIV, maar ook psychiatrische patiënten, zitten zonder levensreddende medicijnen. Overlevenden van seksueel geweld kunnen vaak geen medische en psychologische zorg krijgen.
"Het gezondheidssysteem moet zo snel mogelijk worden hersteld", zegt Behn. “Gezondheidsvoorzieningen moeten worden hersteld en er moeten meer voorraden en ambulances komen, en het personeel moet een salaris krijgen en de kans krijgen om in een veilige omgeving te werken. Het belangrijkste is dat alle gewapende groepen in dit conflict de gezondheidsvoorzieningen en het medisch personeel moeten respecteren en beschermen. "
De teams van Artsen Zonder Grenzen rehabiliteren een aantal gezondheidsinstellingen in de hele regio en voorzien deze van medicijnen en andere medische benodigdheden. We bieden praktische medische ondersteuning in eerstehulpafdelingen, kraamafdelingen en poliklinieken. AZG-teams runnen ook mobiele klinieken in plattelandssteden en dorpen waar het gezondheidssysteem niet functioneert, en op informele sites waar ontheemden verblijven. Er zijn echter nog steeds plattelandsgebieden in Tigray die Artsen Zonder Grenzen noch enige andere organisatie heeft kunnen bereiken; AZG kan alleen maar aannemen dat mensen die in deze gebieden wonen ook geen toegang hebben tot gezondheidszorg.