Gaza is een dodelijke val: AZG-rapport onthult Israëls campagne van totale vernietiging ​

PARIJS/BRUSSEL/BARCELONA/JERUZALEM, 18 december 2024 - Herhaaldelijke Israëlische militaire aanvallen op Palestijnse burgers in de afgelopen 14 maanden, de ontmanteling van de gezondheidszorg en andere essentiële infrastructuur, het verstikkende beleg en de systematische weigering van humanitaire hulp vernietigen de levensomstandigheden in Gaza, volgens een nieuw rapport van Artsen Zonder Grenzen (AZG), “Gaza: Leven in een dodelijke val”. De internationale medische humanitaire organisatie roept alle partijen nogmaals dringend op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren om levens te redden en humanitaire hulp mogelijk te maken. Israël moet stoppen met zijn gerichte en willekeurige aanvallen op burgers, en zijn bondgenoten moeten onmiddellijk in actie komen om de levens van Palestijnen te beschermen en de oorlogsregels te handhaven.

“Mensen in Gaza worstelen om apocalyptische omstandigheden te overleven, maar nergens is het veilig. Niemand wordt gespaard en er is geen uitweg uit deze verwoeste enclave,” zei Christopher Lockyear, secretaris-generaal van AZG, die Gaza eerder dit jaar bezocht.

“Het recente militaire offensief in het noorden is een scherpe illustratie van de brute oorlog die de Israëlische strijdkrachten voeren tegen Gaza, en we zien duidelijke tekenen van etnische zuivering omdat Palestijnen met geweld worden verdreven, ingesloten en gebombardeerd,” zegt Lockyear. “Wat onze medische teams ter plekke hebben gezien tijdens dit conflict, komt overeen met de beschrijvingen van een toenemend aantal juridische experts en organisaties die concluderen dat er genocide plaatsvindt in Gaza. Hoewel wij als Artsen Zonder Grenzen geen wettelijke bevoegdheid hebben om vast te stellen of er sprake is van intentionaliteit, zijn de tekenen van etnische zuivering en de voortdurende verwoesting – waaronder massale hoeveelheden doden, ernstige lichamelijke en geestelijke verwondingen, gedwongen verplaatsing en onmogelijke levensomstandigheden voor Palestijnen onder beleg en bombardementen - onmiskenbaar.”

Als reactie op de gruwelijke aanvallen van Hamas en andere gewapende groepen in Israël op 7 oktober 2023 - waarbij 1200 mensen werden gedood en 251 mensen werden gegijzeld - verpletteren de Israëlische strijdkrachten de hele bevolking van Gaza. De totale oorlog van Israël tegen Gaza heeft volgens het ministerie van Volksgezondheid aan meer dan 45.000 mensen het leven gekost, waaronder acht collega's van Artsen Zonder Grenzen. Het aantal extra doden als gevolg van de oorlog ligt waarschijnlijk veel hoger door de gevolgen van een ingestort gezondheidszorgsysteem, uitbraken van ziektes en ernstig beperkte toegang tot voedsel, water en onderdak. De Verenigde Naties schatten eerder dit jaar dat meer dan 10.000 lichamen begraven liggen onder het puin. Israëlische troepen hebben bij talloze gelegenheden voorkomen dat essentiële goederen zoals voedsel, water en medische voorraden de Strook binnenkwamen en hebben humanitaire hulp geblokkeerd, geweigerd en vertraagd, zoals gedocumenteerd in het rapport. Ongeveer 1,9 miljoen mensen - 90 procent van de totale bevolking van de Strook - zijn gedwongen ontheemd en velen van hen vluchtten noodgedwongen meerdere keren.

Minder dan de helft van de 36 ziekenhuizen in Gaza functioneert zelfs maar gedeeltelijk en het gezondheidszorgsysteem ligt in puin. In de periode van één jaar die door het rapport wordt bestreken - van oktober 2023 tot oktober 2024 - heeft alleen al het personeel van Artsen Zonder Grenzen 41 aanvallen en gewelddadige incidenten moeten doorstaan, waaronder luchtaanvallen, beschietingen en gewelddadige invallen in gezondheidsfaciliteiten; direct vuur op de schuilplaatsen en konvooien van de organisatie; en willekeurige detentie van collega's door Israëlische troepen. Medisch personeel van AZG en patiënten werden 17 keer gedwongen om ziekenhuizen en gezondheidsfaciliteiten te evacueren, vaak letterlijk rennend voor hun leven. Strijdende partijen hebben vijandelijkheden gevoerd in de buurt van medische faciliteiten, waardoor patiënten, verzorgers en medisch personeel in gevaar werden gebracht.

Ondertussen zijn de fysieke en mentale verwondingen van Palestijnen overweldigend en de behoeften blijven groeien. Door AZG gesteunde faciliteiten hebben minstens 27.500 consulten uitgevoerd voor verwondingen veroorzaakt door geweld en 7.500 chirurgische ingrepen. Mensen lijden zowel aan oorlogswonden als aan chronische ziekten, die nog erger worden als ze geen toegang hebben tot essentiële gezondheidszorg en medicijnen. De gedwongen verplaatsingen door Israël hebben mensen in ondraaglijke en onhygiënische leefomstandigheden gedreven waar ziekten zich snel kunnen verspreiden. Als gevolg daarvan behandelen AZG-teams grote aantallen mensen voor ziekten zoals huidziekten, infecties aan de luchtwegen en diarree - en naar verwachting zal dit allemaal toenemen naarmate de wintertemperaturen dalen. Kinderen missen cruciale vaccinaties, waardoor ze kwetsbaar worden voor ziekten als mazelen en polio. AZG heeft een toename van het aantal gevallen van ondervoeding vastgesteld, maar het is onmogelijk om een volledige screening van ondervoeding uit te voeren in Gaza door de wijdverspreide onveiligheid en het gebrek aan goede deconflictiemaatregelen.

Terwijl de mogelijkheden voor medische zorg in Gaza afnemen, heeft Israël het nog moeilijker gemaakt voor mensen om medisch geëvacueerd te worden. Tussen de sluiting van de grensovergang bij Rafah begin mei 2024 en september 2024 hebben de Israëlische autoriteiten slechts toestemming gegeven voor de evacuatie van 229 patiënten, wat neerkomt op 1,6 procent van degenen die dat op dat moment nodig hadden. Dit is een druppel op een gloeiende plaat.

De situatie in het noorden van Gaza is bijzonder nijpend na het recente militaire offensief van Israël waarbij grote gebieden zijn ontvolkt en naar verluidt bijna 2.000 mensen zijn gedood. Het noordelijke deel van de Gazastrook, met name het kamp Jabalia, werd opnieuw belegerd door Israëlische troepen sinds 6 oktober 2024. ​ De Israëlische autoriteiten hebben de hoeveelheid essentiële hulp die het noorden mag binnenkomen drastisch verminderd. In oktober 2024 bereikte de hoeveelheid hulpgoederen die de hele Gazastrook het laagste punt sinds de oorlog in oktober 2023 escaleerde: dagelijks kwamen er gemiddeld 37 humanitaire vrachtwagens binnen in oktober 2024, een fractie van de 500 humanitaire vrachtwagens die vóór 7 oktober 2023 binnenkwamen.

“Al meer dan een jaar is ons medisch personeel in Gaza getuige van een onverbiddelijke campagne van de Israëlische strijdkrachten, gekenmerkt door massale vernietiging, verwoesting en ontmenselijking,” zegt Lockyear. “Palestijnen zijn gedood in hun huizen en in hun ziekenhuisbedden. Ze zijn opnieuw en opnieuw gedwongen verplaatst naar gebieden die niet veilig of gezond zijn. Mensen kunnen zelfs de meest elementaire levensbehoeften zoals voedsel, schoon water, medicijnen en zeep niet vinden te midden van een afstraffende belegering en blokkade.”

AZG roept staten op, in het bijzonder de naaste bondgenoten van Israël, om hun onvoorwaardelijke steun aan Israël te beëindigen en hun verplichting na te komen om genocide in Gaza te voorkomen. Bijna een jaar geleden, op 26 januari, beval het Internationaal Gerechtshof Israël om “onmiddellijke en effectieve maatregelen te nemen om de verstrekking van dringend noodzakelijke basisdiensten en humanitaire hulp mogelijk te maken om de slechte levensomstandigheden van de Palestijnen in de Gazastrook aan te pakken”. Israël heeft geen noemenswaardige actie ondernomen om aan het gerechtelijk bevel te voldoen. In plaats daarvan gaan de Israëlische autoriteiten door met het actief blokkeren van AZG en andere humanitaire organisaties om levensreddende hulp te bieden aan mensen die gevangen zitten onder beleg en bombardementen.

Staten moeten hun invloed aanwenden om het lijden van de bevolking te verlichten en een massale opschaling van humanitaire hulp in de Gazastrook mogelijk te maken. Als bezettingsmacht zijn de Israëlische autoriteiten verantwoordelijk voor een snelle, ongehinderde en veilige levering van humanitaire hulp op een niveau dat voldoende is om in de behoeften van de mensen te voorzien. In plaats daarvan hebben de Israëlische blokkade en de voortdurende belemmering van de hulp het voor mensen in Gaza bijna onmogelijk gemaakt om toegang te krijgen tot essentiële goederen, zoals brandstof, voedsel, water en medicijnen. Tegelijkertijd heeft Israël besloten om de VN Organisatie voor Hulpverlening aan Palestijnse Vluchtelingen in het Nabije Oosten (UNRWA), die de grootste leverancier is van hulp, gezondheidszorg en andere essentiële diensten voor Palestijnen, effectief te verbieden.

Artsen Zonder Grenzen herhaalt haar oproep tot een onmiddellijk en duurzaam staakt-het-vuren. De totale vernietiging van Palestijns leven in Gaza moet stoppen. AZG roept ook op tot onmiddellijke en veilige toegang tot het noorden van Gaza om de levering van humanitaire hulp en medische voorraden aan ziekenhuizen mogelijk te maken. AZG blijft levensreddende zorg verlenen in centraal en zuidelijk Gaza, en we roepen we Israël op om zijn belegering van het gebied te beëindigen en vitale landgrenzen te openen, waaronder de grensovergang Rafah, om een massale toename van humanitaire en medische hulp mogelijk te maken.

Het AZG-rapport merkt op dat zelfs als het Israëlische militaire offensief op Gaza vandaag zou eindigen, de langetermijngevolgen ongekend zouden zijn, gezien de omvang van de verwoesting en de buitengewone uitdagingen om gezondheidszorg te bieden in de hele Gazastrook. Een duizelingwekkend aantal oorlogsgewonden loopt het risico op infecties, amputaties en blijvende invaliditeit, en velen zullen jaren van revalidatiezorg nodig hebben. De cumulatieve fysieke tol en mentale trauma's veroorzaakt door het extreme geweld, verlies van familieleden en huizen, herhaalde gedwongen verhuizingen en onmenselijke leefomstandigheden zullen generaties lang een litteken vormen. ​