COVID-19 in Jemen: een catastrofe dreigt in Aden

Het aantal sterfgevallen in het COVID-19-behandelcentrum dat Artsen Zonder Grenzen in Aden, Jemen runt, spreekt boekdelen over de catastrofe die zich in de stad ontplooit. De VN en de donorlanden moeten met meer urgentie optreden om te helpen bij de respons. 

Het centrum in Aden is het enige COVID-19-centrum voor heel Zuid-Jemen. Van 30 april tot 17 mei hebben de teams 173 patiënten opgenomen, waarvan er minstens 68 zijn overleden. Veel patiënten komen in het centrum aan met acute ademnood, waardoor het moeilijk is om hun leven te redden.

Nog meer mensen blijven thuis ziek en sterven zonder zorg gekregen te hebben. Dat blijkt uit de begrafenisstatistieken van de overheid. In de afgelopen week zijn per dag 80 mensen in de stad gestorven, tegenover een normaal aantal van 10 voor de uitbraak. Een andere indicatie van hoe groot de uitbraak is geworden, is het aantal zorgprofessionals die in het centrum behandeld worden. Veel van het personeel van Artsen Zonder Grenzen is ziek.

"Wat we in ons behandelcentrum zien, is slechts het topje van de ijsberg", vreest Caroline Seguin, operationeel verantwoordelijke van Artsen Zonder Grenzen voor Jemen. "Mensen komen te laat binnen om ze nog te redden, en we weten dat veel meer mensen helemaal niet komen: ze sterven gewoon thuis. Het is een hartverscheurende situatie."

"De Verenigde Naties en de donorlanden moeten urgenter optreden, niet alleen voor Aden, maar voor heel Jemen", vervolgt Seguin. "Er moet geld worden gevonden om de gezondheidswerkers te betalen en er moet worden gezorgd voor de persoonlijke beschermingsmiddelen die nodig zijn om ze veilig te houden. Het land heeft ook dringend behoefte aan meer zuurstofconcentrators om zieke patiënten te helpen ademen. De lokale autoriteiten moeten alles in het werk stellen om het werk van internationale organisaties zoals Artsen zonder Grenzen, die met hen samenwerken om te reageren op het virus, te vergemakkelijken, door te zorgen voor medische voorraden en internationaal personeel om de teams ter plaatse te versterken.”

Een team van Jemenitische en internationale medewerkers werkt de klok rond om de beste behandeling te bieden in het behandelingscentrum in Aden, dat Artsen Zonder Grenzen sinds 7 mei volledig beheert. Maar net als op andere plaatsen in de wereld zijn we er getuige van hoe dodelijk deze ziekte kan zijn.

"Het hoge sterftecijfer van onze patiënten komt overeen met dat van de intensive care-afdelingen in Europa, maar de mensen die we zien sterven zijn veel jonger dan in Frankrijk of Italië: meestal mannen tussen 40 en 60 jaar oud", alsdus Seguin.

Aden had al te kampen met een gezondheidszorgsysteem dat na vijf jaar oorlog in Jemen was ingestort voordat COVID-19 uitbrak, en het ontbreekt de autoriteiten aan de middelen om adequaat te reageren op de uitbraak. Er is geen geld om personeel te betalen, weinig persoonlijke beschermingsmiddelen en zeer weinig tests, zodat het exacte aantal gevallen niet bekend is. De patiënten die we zien sterven hebben echter duidelijk de symptomen van COVID-19. Ziekten als malaria, knokkelkoorts en chikungunya zijn endemisch voor de stad, maar ze hebben nog nooit zoveel doden veroorzaakt in zo'n korte tijd.

"Ziekenhuizen hebben elders in de stad moeten sluiten of moeten zelfs bepaalde patiënten weigeren omdat het personeel niet over de persoonlijke beschermingsmiddelen beschikt. We maken ons grote zorgen over de gevolgen van deze uitbraak voor andere soorten ziekten", zegt Seguin.

Het traumaziekenhuis van Artsen Zonder Grenzen in Aden is nog steeds open en het aantal opnames is gestegen sinds andere ziekenhuizen zijn gesloten. We hebben triage- en andere beschermende maatregelen genomen om het personeel en de patiënten zo veilig mogelijk in het ziekenhuis te houden. Elke medewerker die symptomen begint te vertonen, wordt onmiddellijk naar huis gestuurd om zich te isoleren.

 "We doen alles wat we kunnen, maar we kunnen dit virus niet alleen aan," zei Seguin. "Het zou gewetenloos zijn als de wereld Aden en de rest van Jemen alleen zou laten in deze crisis."