Medische gegevens van Artsen Zonder Grenzen en getuigenissen van patiënten wijzen op alarmerende niveaus van geweld aan de Hongaars-Servische grens
4 augustus 2022, Belgrado/Brussel – Getuigenissen van patiënten en medische gegevens van de humanitaire organisatie Artsen zonder Grenzen (AZG) wijzen op een alarmerend en herhaald gebruik van geweld tegen mensen die de grens tussen Servië en Hongarije. Naar verluidt zijn het de Hongaarse autoriteiten die afranselingen met riemen en knuppels, schoppen, stoten, verschillende vormen van vernedering, pepperspray en traangas gebruiken als afschrikking, voorafgaand aan pushbacks en weigering van hulp.
Al meer dan acht jaar behandelen en registreren AZG-artsen en -verpleegkundigen mensen die systematisch worden geslagen, vernederd en misbruikt aan de grenzen omdat ze veiligheid zochten in de Europese Unie.
“De consistentie en regelmaat van het geweld dat we behandelen aan de Hongaars-Servische grens is willekeurig. Elke week zien we verschillende patiënten, waaronder ook enkele kinderen, met ernstige kneuzingen, diepe wonden en snijwonden, ontwrichtingen en breuken, vaak op hun benen, armen en soms op het hoofd”, zegt Andjela Marcetic, arts van Artsen Zonder Grenzen in Servië. “De lichamelijke verwondingen die we behandelen, komen overeen met de getuigenissen van de patiënten. Zij beschrijven gewelddadige afranselingen door de Hongaarse politie, voor ze terug naar Servië geduwd worden. Hoewel we sommige wonden kunnen behandelen, maken we ons ook zorgen over de langetermijngevolgen van dergelijke trauma's op hun psychisch welzijn."
Sinds januari 2021 hebben mobiele medische teams van AZG 423 gewonden behandeld, die gewag maken van gewelddadige incidenten aan de Hongaars-Servische grens. De meeste van deze getuigenissen volgen een soortgelijk patroon van afranselingen, ontzegging van toegang tot basisbehoeften en intimidatie, vaak met racistische vernedering. Sommige mensen zeggen dat ze diefstal en vernieling van persoonlijke bezittingen hebben meegemaakt, terwijl anderen gedwongen werden zich uit te kleden, zelfs bij koude wintertemperaturen, en soms andere vormen van vernedering doorstonden, zoals beürineerd worden door grensbeambten tijdens razzia's.
Artsen Zonder Grenzen behandelt ook verwondingen van mensen die van het 4 meter hoge systeem van hekken en prikkeldraad vallen, dat langs de grens is gebouwd. “Een patiënt had een 2 centimeter diepe snee op zijn bovenlip door de scheermesjes op het grenshek. Vele anderen melden breuken over hun hele lichaam door te vallen terwijl ze proberen over te steken”, vervolgt Marcetic.
Een kleine, witte container
Verschillende patiënten, waaronder twee niet-begeleide minderjarigen, meldden aan Artsen Zonder Grenzen dat ze naar een kleine zeecontainer werden gebracht voordat ze naar Servië werden verdreven. Hier, zo zeggen ze, vielen grensbeambten hen systematisch aan en lieten ze regelmatig pepperspray in de container vrij. Twee patiënten meldden het extra gebruik van traangas, dat blijkbaar in de container wordt verspreid om mensen te dwingen ruimte te creëren voor nieuwkomers.
“Samen met 40 andere mensen brachten ze ons naar een kleine witte container tussen de hekken. We zaten ongeveer 12 uur in de container. Ik vroeg om naar het toilet te gaan, maar ze lieten me niet gaan. [Grensautoriteiten] besproeiden herhaaldelijk onze gezichten met pepperspray en besproeiden regelmatig de binnenkant van de container vanuit een klein raam aan de zijkant”, legt ‘A’, een AZG-patiënt, uit. “Ik moest hoesten. Het smaakte bitter en we konden niet ademen', zegt 'E', een andere patiënt van Artsen Zonder Grenzen.
De container wordt beschreven als 2 bij 4 meter groot, met een enkele deur en soms zonder ramen. In hun getuigenissen zeiden patiënten dat ze geen water, voedsel, toegang tot toiletten kregen en dat ze werden besproeid als ze een van deze basisbehoeften eisten. Verdere uitwisselingen met andere leden van de gemeenschap hebben duidelijk gemaakt dat deze praktijk niet op zichzelf staat, maar vaak op grotere schaal wordt waargenomen.
“Deze verslagen geven aan dat de lidstaten van de Europese Unie opzettelijk geweld en schadelijke infrastructuur blijven gebruiken om mensen ervan te weerhouden asiel aan te vragen in de Europese Unie. Ze investeren in hekken met scheermesjes en drones, terwijl ze een oogje dichtknijpen voor verontrustend en ongekend geweld aan de grenzen”, zegt Shahbaz Israr Khan, missiehoofd van Artsen Zonder Grenzen in de Noordelijke Balkan. "Deze praktijken veroorzaken niet alleen ernstige fysieke en psychologische schade, maar ze dwingen mensen ook om gevaarlijkere routes te nemen."
***
Artsen zonder Grenzen aan de grens tussen Hongarije en Servië
Artsen Zonder Grenzen is sinds 2014 aanwezig in Servië en biedt medische zorg aan migranten op doorreis via de Balkanroute. In 2022 bieden twee mobiele klinieken eerstelijnsgezondheidszorg, psychosociale ondersteuning en gezondheidsbevorderende activiteiten in informele nederzettingen in het noorden van Servië, dicht bij de grens tussen Hongarije en Servië en Servië en Roemenië. Tot op heden hebben onze medische teams 1844 patiënten behandeld. Sinds 2021 zijn 423 patiënten beoordeeld en behandeld voor lichamelijk letsel, voornamelijk aan de armen en benen, waaronder kneuzingen, gewrichts- of huidletsels, naar verluidt als gevolg van fysieke aanvallen door Hongaarse grenstroepen of vanwege snijwonden als gevolg van het scheermesdraad hek langs de grens. Alle patiënten die betrokken waren bij een gewelddadig incident aan de grens, meldden dat ze terug werden geduwd naar Servië.