Conflict Zuid-Sudan escaleert, bevolking lijdt onder gruwelijk geweld

De burgerbevolking van Zuid-Sudan lijdt ernstig onder hevig opgelaaide gevechten. Het wijdverspreide geweld belemmert bovendien acuut nodige hulp: in de deelstaten Unity, Jonglei en Boven-Nijl moest Artsen zonder Grenzen haar werk deels staken, zijn medische voorzieningen verwoest en is medisch personeel geëvacueerd. ‘Alle betrokken partijen in het conflict moeten de burgerbevolking respecteren en medische hulp mogelijk maken om verder onnodig lijden te voorkomen,’ zegt landencoördinator Paul Critchley van Artsen zonder Grenzen.

Onveiligheid belemmert hulp

In de deelstaat Boven-Nijl geeft Artsen zonder Grenzen levensreddende medische hulp aan mensen die gewond raakten bij gevechten in de plaats Melut. Vanwege de toegenomen onveiligheid is het echter niet meer mogelijk medische voorraden en hulpverleners daarheen te vliegen. Om de medische hulp voort te kunnen zetten, is het essentieel dat de veilige doortocht van materiaal en medewerkers gegarandeerd wordt. Ook rond de plaats Malakal biedt Artsen zonder Grenzen hulp aan gewonden. Door aanhoudende onveiligheid kunnen teams de stad zelf echter niet in.

Medisch personeel gevlucht

In de deelstaat Unity werd Artsen zonder Grenzen gedwongen haar ziekenhuis in de plaats Leer te evacueren vanwege de naderende frontlinie. Ongeveer 200.000 mensen in de regio werden daardoor afgesloten van medische zorg. Artsen zonder Grenzen wist woensdag in contact te komen met een van haar Zuid-Sudanese hulpverleners. Hij meldde dat het medisch personeel en een groot deel van de bewoners van Leer, naar een eiland in omliggende moerassen waren gevlucht. ‘Hij vertelde dat er een raketgranaat in het water naast het eiland landde, maar gelukkig niet afging,’ zegt Critchley. ‘Hij bracht negen uur door in het water. Hij haalde de lichamen van twee jonge kinderen uit het water en bracht ze naar hun ouders op het eiland. Een van de vrouwen uit de groep werd ontvoerd en iemand anders ontfermde zich over de baby van de vrouw.’

Aanvallen en moordpartijen

In Bentiu (ook Unity) moest Artsen zonder Grenzen noodgedwongen stoppen met haar mobiele klinieken in de omgeving. Alleen al in de plaats Nhialdiu gaven teams elke dag honderden medische consulten. Op het terrein van de Verenigde Naties (VN) voor vluchtelingen (een zogeheten ‘Protection of Civilians Site’) runt Artsen zonder Grenzen nog wel een ziekenhuis. Vanwege de opgelaaide gevechten zijn recentelijk ruim 11.000 mensen, vooral vrouwen en kinderen, naar dat VN-terrein gevlucht. De vluchtelingen spreken over gruwelijk geweld, hele dorpen die afgebrand zijn, families die uit elkaar zijn gerukt, aanvallen en moordpartijen, gewonden die achtergelaten worden en seksueel geweld tegen vrouwen en kinderen.

Aantal gewonden verdrievoudigd

• Ook in Melut en Malakal zijn talloze mensen naar VN-terreinen gevlucht. Maar daar is veiligheid ook niet gegarandeerd. Door nabij mortier- en geweervuur zijn meermaals mensen op de vluchtelingenterreinen gewond geraakt. Daar lopen ook de spanningen op tussen mensen van verschillende stammen. Het aantal patiënten met aan geweld gerelateerde verwondingen in het ziekenhuis van Artsen zonder Grenzen is daardoor verdrievoudigd. Het naderende regenseizoen en de toenemende overbevolking van de vluchtelingenterreinen zijn daarnaast zorgwekkende ontwikkelingen.