AZG stopt activiteiten met haar schip Geo Barents maar belooft terug te keren naar centrale Middellandse Zee

AZG bevestigt opnieuw zijn sterke betrokkenheid bij mensen op de vlucht, in het bijzonder degenen die de gevaarlijke reis over de Middellandse Zee maken. Sinds 2014 zijn meer dan 31.000 mensen omgekomen of vermist geraakt op die route.

“AZG zal zo snel mogelijk terugkeren om zoek- en reddingsoperaties uit te voeren op een van de dodelijkste migratieroutes ter wereld. We komen terug om te getuigen van en onze stem te verheffen tegen de schendingen die EU-lidstaten, in het bijzonder Italië, en andere actoren in het gebied begaan tegen mensen die onderweg zijn”, zegt Juan Matias Gil, vertegenwoordiger van AZG bij zoek- en reddingsoperaties.

6 maand aan de ketting, 6 maand heen-en-weer

In de afgelopen twee jaar kreeg Geo Barents vier sancties opgelegd door de Italiaanse autoriteiten, waarbij het schip in totaal 160 dagen in de haven werd vastgehouden. Deze sancties dienden alleen om het schip te straffen voor het vervullen van de humanitaire en wettelijke plicht om levens op zee te redden. Deze strafmaatregelen vielen onder het Piantedosi-decreet, een wet die begin 2023 door de Italiaanse regering werd ingevoerd. In december 2024 verscherpte Italië de strengheid van de sancties door het gemakkelijker en sneller te maken om humanitaire zoek- en reddingsschepen in beslag te nemen.

Daarbij wijzen Italiaanse autoriteiten frequent verre havens, bv. in het noorden van Italië aan voor het ontschepen van mensen die op zee zijn gered, wat de capaciteit van de Geo Barents om levens op zee te redden en aanwezig te zijn waar dat het meest nodig is, verder ondermijnde.

Sinds de invoering van het Piantedosi-decreet is de Geo Barents een half jaar bezig geweest met het heen en weer varen van afgelegen havens in plaats van hulp te bieden aan mensen in nood. In juni 2023 bijvoorbeeld, gaven de Italiaanse autoriteiten de Geo Barents, die tot 600 mensen aan boord kan hebben, de opdracht om naar La Spezia, in het noorden van Italië, te varen om 13 overlevenden van boord te halen. Dit betekende meer dan 1.000 kilometer varen, ondanks de beschikbaarheid van veel dichterbij gelegen havens.

“Na rijp beraad zijn we tot de conclusie gekomen dat het onhoudbaar is om de Geo Barents onder zulke absurde en zinloze Italiaanse wetten en beleid te laten varen. De reddingscapaciteit van humanitaire schepen wordt aanzienlijk onderbenut en actief ondermijnd door de Italiaanse autoriteiten”, aldus Gil.

“De wetten en het beleid van Italië geven blijk van echte minachting voor het leven van de mensen die de Middellandse Zee oversteken. De verhalen van tienduizenden overlevenden weerklinken overal op de Geo Barents. Baby's hebben hun eerste stapjes gezet op deze dekken; mensen hebben gerouwd om hun geliefden,” zegt Margot Bernard, coördinator van het AzG-project. “Wanneer het Europese afschrikkingsbeleid zoveel leed veroorzaakt en zoveel levens kost, hebben we de plicht om vol te houden ten gunste van de mensheid.”

Noot voor de redactie:

AZG is sinds 2015 actief en betrokken bij zoek- en reddingsactiviteiten in het centrale deel van de Middellandse Zee, waarbij het op acht verschillende schepen (alleen of in samenwerking met andere ngo's) heeft gewerkt en meer dan 94.000 mensen heeft gered. De Geo Barents was sinds juni 2021 in gebruik. Tijdens 190 reddingsoperaties werden 12.675 mensen gered en in veiligheid gebracht. In deze periode heeft het team ook de lichamen van 24 mensen geborgen en geassisteerd bij de bevalling van één baby.

In de twee jaar sinds de uitvoering van het Piantedosi-decreet heeft AZG alle juridische kanalen uitgeput en beroep aangetekend tegen de bestraffende sancties en de toewijzing van verre havens bij Italiaanse rechtbanken, waarbij met succes twee opschortingen van 60-dagen-detentiebevelen werden verkregen. AZG en andere NGO's hebben ook vijf individuele klachten ingediend bij de Europese Commissie, met het dringende verzoek om de beperkingen te onderzoeken in het licht van de EU-wetgeving, maar tot nu toe zonder succes.

AZG beëindigt activiteiten van Geo Barents - (c) Stefan Pejovic/AZG

AZG beëindigt activiteiten van Geo Barents - (c) Stefan Pejovic/AZG

AZG beëindigt activiteiten van Geo Barents - (c) Stefan Pejovic/AZGAZG beëindigt activiteiten van Geo Barents - (c) Stefan Pejovic/AZG