AZG maakt intern onderzoek publiek naar aanval op ziekenhuis Kunduz

Artsen Zonder Grenzen maakt vandaag een intern document publiek dat de luchtaanval door de VS-troepen beschrijft op haar ziekenhuis in Noord-Afghanistan op 3 oktober. Het chronologische relaas van de feiten vóór, tijdens en juist na de luchtaanval brengt geen redenen aan het licht waarom het ziekenhuis werd aangevallen. Er waren geen gewapende strijders, noch werd er gevochten op of vanaf het ziekenhuisterrein.

Het interne overzicht beschrijft patiënten die brandden in hun bedden, medisch personeel dat onthoofd werd en ledematen verloor en anderen die beschoten werden vanuit de lucht toen ze het brandende gebouw ontvluchtten. Tenminste dertig mensen zijn gedood, waaronder dertien medewerkers, tien patiënten en zeven onherkenbare lichamen die nog geïdentificeerd moeten worden.

“Vanuit het ziekenhuis lijkt het erop dat deze aanval bedoeld was om te doden en te vernietigen.”, zegt Christopher Stokes, Algemeen Directeur van Artsen Zonder Grenzen. “Maar we weten niet waarom. We weten niet wat er in de cockpit gebeurde, of wat er beslist werd in de militaire commandostructuur van de VS en Afghanistan.”

De eerste bevindingen van het overzicht van Artsen Zonder Grenzen geven factueel weer hoe de situatie beleefd werd in het ziekenhuis in de dagen vóór de aanval en tijdens de aanval. Het overzicht bevat de details over het doorgeven van de GPS-coördinaten en een logboek van de gedane telefoongesprekken door Artsen Zonder Grenzen naar de militaire instanties om de luchtaanval te stoppen. Artsen Zonder Grenzen was met alle partijen in het conflict overeengekomen de neutraliteit van het ziekenhuis te respecteren, op basis van het internationaal humanitair recht.

“Wij hebben ons aan ons deel van de afspraak gehouden. Het ziekenhuis van Kunduz was volledig operationeel als ziekenhuis, met chirurgische ingrepen die plaatsvonden op het moment van de luchtaanval door de VS”, zegt Dr. Joanne Liu, internationaal voorzitter van Artsen Zonder Grenzen. “De ‘geen-wapens politiek’ van Artsen Zonder Grenzen werd gerespecteerd en het ziekenhuispersoneel had de volledige controle over het ziekenhuis net vóór en tijdens de luchtaanval.

Onder de 105 patiënten die Artsen Zonder Grenzen in behandeling had tijdens de luchtaanval bevonden zich strijders van beide partijen in het conflict in Kunduz, en ook vrouwen en kinderen.

“Sommige publieke rapporten circuleren dat de aanval op ons ziekenhuis gerechtvaardigd kan worden omdat we talibanstrijders aan het behandelen waren.”, zegt Stokes. “Gewonde strijders zijn onder het internationaal recht patiënten. Ze mogen niet aangevallen worden en moeten behandeld worden zonder discriminatie. Medisch personeel zou nooit gestraft of aangevallen mogen worden omdat het gewonde strijders behandelt.”

Het document dat deel uitmaakt van een lopend onderzoek van Artsen Zonder Grenzen naar de gebeurtenissen, is gebaseerd op zestig debriefings van Afghaanse en internationale medewerkers van Artsen Zonder Grenzen die in het ziekenhuis met 140 bedden werkten, op interne en publieke informatie, foto’s van het ziekenhuis vóór en na de aanval, e-mailverkeer en telefoongesprekken.

“De aanval verwoestte onze mogelijkheid om patiënten te behandelen op een moment dat dit het meest nodig is.”, zegt Joanne Liu, internationaal president van Artsen Zonder Grenzen. “Een functionerend ziekenhuis dat patiënten verzorgt, kan niet zomaar zijn beschermde status verliezen en aangevallen worden.”