Artsen Zonder Grenzen hervat zoek- en reddingsoperaties in de centrale Middellandse Zee (+B-Roll)

Artsen Zonder Grenzen kondigt vandaag de hervatting aan van haar levensreddende zoek- en reddingsoperaties in het centrale Middellandse Zeegebied. Tegelijkertijd veroordeelt de organisatie de criminele passieve houding van de Europese regeringen. In samenwerking met SOS MEDITERRANEE zal het nieuwe schip “Ocean Viking” aan het eind van de maand naar de centrale Middellandse Zee varen. De terugkeer naar zee komt na een twee jaar durende campagne van de EU-regeringen om vrijwel alle humanitaire acties op zee stop te zetten. De campagne normaliseerde een wraakroepend beleid, dat heeft geleid tot doden op zee en verder leed van migranten en vluchtelingen in detentiecentra in Libië.

"Politici willen u doen geloven dat de dood van honderden mensen op zee en het lijden van de duizenden vluchtelingen en migranten die in Libië gevangen zitten, een aanvaardbare prijs zijn voor pogingen om de migratie onder controle te krijgen", stelt Sam Turner, coördinator van het zoek- en reddingsteam van Artsen Zonder Grenzen en landcoördinator van Libië. "De harde realiteit is dat de politici, terwijl ze het einde van de zogenaamde Europese migratiecrisis inluiden, bewust de ogen sluiten voor de humanitaire crisis die dit beleid in Libië en op zee in stand houdt. Deze sterfgevallen zijn te voorkomen en zolang het voortduurt, weigeren wij te blijven stilzitten."

De zeeroute doorheen de centrale Middellandse Zee is de dodelijkste migratieroute ter wereld en er zijn bijna geen humanitaire schepen meer in het centrale Middellandse Zeegebied. Dit jaar zijn er al minstens 426 mannen, vrouwen en kinderen omgekomen bij een poging om de oversteek te maken. Twee weken geleden nog verdronken 82 mensen één enkele schipbreuk. Bovendien bevinden commerciële schepen zich in een onhoudbare positie. Zij schipperen in het midden tussen reddingsplicht en het risico dat ze wekenlang op zee moeten verblijven door de sluiting van de Italiaanse havens en het onvermogen van de EU-lidstaten om een ontschepingsmechanisme overeen te komen.

Ondertussen wordt rond de Libische hoofdstad Tripoli al meer dan drie maanden gevochten. Meer dan 100.000 mensen zijn ontheemd, terwijl vluchtelingen en migranten in detentiecentra gevangen zitten. De mensen die gevangen zitten in het conflict, zijn niet in staat om te vluchten en vrezen voor hun leven. Opeenvolgende aanvallen hebben aan ongeveer 60 mensen het leven hebben gekost. Humanitaire evacuaties uit het land blijven versnipperd en ontoereikend, waardoor met de potentieel dodelijke oversteek over zee één van de enige opties overblijft om te vluchten. En dat terwijl de Europese regeringen de wettelijke verplichtingen en humanitaire principes die ze onderschreven hebben, blijven schenden door de Libische Kustwacht steeds meer te steunen om die  kwetsbare mensen gedwongen terug te sturen naar Libië - in sommige gevallen naar dezelfde detentiecentra waar mensen aan luchtaanvallen worden blootgesteld of worden doodgeschoten, zoals recent nog is gebleken in detentiecentrum in Tajoura.

"Onze aanwezigheid op zee is om levens te redden – daar komt het op neer. We weigeren stil te zitten en te zwijgen terwijl kwetsbare mensen lijden", aldus Turner. "Dat Europese leiders de dood van kwetsbare vluchtelingen en migranten in Libië veroordelen is niet genoeg. Het moet gepaard gaan met de hervatting van de officiële opsporings- en reddingsoperaties, met ontscheping in veilige plaatsen en met de onmiddellijke evacuatie en sluiting van alle detentiecentra. De hypocrisie van de toegenomen steun voor onderscheppingen op zee en de gedwongen terugkeer van mensen naar de Libische detentiecentra, suggereert dat dit slechts loze woorden van oppervlakkig medeleven zijn.

Zolang de regeringen van de EU hun verantwoordelijkheid voor zoek- en reddingsoperaties niet nemen en zolang mensen Libië blijven ontvluchten, zullen er humanitaire reddingsschepen nodig zijn in de Middellandse Zee. Voor Artsen Zonder Grenzen zou het als humanitaire organisatie onredelijk zijn om niet te proberen te voorkomen dat mensen verdrinken. We zien het aan onszelf verplicht hen naar een veilige plaats te brengen, waar zij die internationale bescherming krijgen en, zoals vereist, asiel kunnen aanvragen bij de bevoegde autoriteiten.

Over Ocean Viking:

• De Ocean Viking is een Noors schip, dat vaart onder de Noorse vlag.
• Het offshore bevoorradingsschip was oorspronkelijk ontworpen voor reddingsoperaties, als een Emergency Response and Rescue Vessel (ERRV) - een stand-by offshore-schip dat klaar lag om een groot aantal arbeiders van olieplatforms te redden in geval van een ongeval. Het werd gebouwd in 1986, is 69 meter lang en 15,5 meter breed. Het is volledig uitgerust voor het uitvoeren van zoek- en reddingsoperaties met vier hogesnelheidsreddingsboten en een medische kliniek met consultatie-, triage- en bergingsruimten. Het schip kan tot 200 overlevenden aan boord nemen.
• Het team van Artsen Zonder Grenzen dat verantwoordelijk is voor de medische en humanitaire noden van de geredde mensen aan boord bestaat uit 9 personen: één dokter, twee verpleegkundigen, één vroedkundige, een logistiek medewerker, één culturele bemiddelaar, een medewerker humanitaire zaken, een veldcommunicatiemanager en een projectcoördinator die het team leidt.
• Het team van SOS MEDITERRANEE, dat de zoek- en reddingsoperatie leidt, bestaat uit 12 medewerkers, met een zoek- en reddingscoördinator aan het hoofd. De Ocean Viking zelf wordt bemand door een crew van 9, die worden tewerkgesteld door de eigenaar van het schip.